|
---|
Адыгэ лъэпкъыжьхэм я тхыдэ — мывэ лъэхъэнэм (илъэс мелуан 2.5-рэ ипэкӀэ щыщӀэдзауэ) къыщӀедзэри — гъущӀ лъэхъэнэм (ди лъэхъэнэм ипэкӀэ е 8-нэ лӀэщӀыгъуэ) носыр. Ижь-ижьыж лъандэрэ цӀыху Къауказым исащ. Къаукъаз дэтӀэсхьэныгъэ теухуа щӀэныгъэлӀэхэр зэдэгурыӀуэркъым. Я нэхъыбэу зэрыжаӀэмкӀэ цӀыху Къаукъазым къызэрыхъуа, нэгъуэщӀхэм зэрыжаӀэ ипщэкӀэ зыкъикӀауэ цӀыхухэр Ищхъэрэ Еуропэм деж здэкӀуэнущ. Нэхъыбу... |
Тхыгъэ дэгъуэ[Еплъын] |
---|
Фернандо Кортес Монрой Писарро Алтамирано (исп-бз. Fernando Cortes Monroy Pizarro Altamirano), къыздэхъуар Медейиным Эстремадура провинциэм 1485 гъэм; дунем здехыжьар Кастийеха де ла Куэста Андалусиэм 1547 гъэм дыгъэгъазэм и 2. Нэхъ зэрацӀыхур Фернандо, Эрнандо, Фернан иэ Эрнан Кортес (эсп-бз. Hernan Cortes) — Эспаниэм и конкистадор, Мексикэр зыубыду ацтекхэм я къэралыр хэзгъэкӀуэдар. Пщы Карл V-м ӀэнатӀэ Marques del Valle de Oaxaca (Оахакэ къуэм и маркиз). И гъашъэм тепсэлъыхьу макӀэ тхылъ къэнахэр, абы шъхьэкӀэ тхыдэщӀэныгъэм и лъэжьыгъэхэр Ӏэуэ зэхокӀхэр я гупшэсыгъэхэмкӀэ. Нэхъыбу... |
ПщӀэрэ уэ...[Еплъын] |
---|
- Инджылызхэм тэрэзу зэрамдзакӀа лъэпкъыцӀэ «Апсалоке» (Бзуушхуэм и бын) яужым лъэпкъым «Crow» джоуэ къатена - «Къуагъ-цӀыхухэ»
- Къэзэнокъуэ Жэбагъы илъэс 25 нэхъ иримыкъуауэ хеящӀу хагъэкӀат, и чэнджэшигъуэм къыхэкӀауэ щыта Къанжал зауэр
- Абдзэх лъэпкъыр здэпсоуа шӀыпӀэм хэт Хъыдыжъы къалэм и цӀэр къызхэкӀар псалъитӀ - «Хьэдэ» «Жъы».
- ШыкӀэпшынэ пэсырей сурэту зэфӀэтхэм я пкъыщӀыбагъым «Мэзышэ» щӀэрылъщ, джэгуакӀуэр еуэным ипэкӀэ абым щабзэр щехуэщ.
- ЦӀэрыӀуэ режисор Валерия Гай Германикэм (сурэтым), и кинохэм шъхьэкӀэ щӀыхь бжыгъэ къэзыхьар, зэреджар кинологу, Тимеразев и академиэм.
- Ӏэсэ вынду яӀыгъхэр цӀыхухэм, илъэс 15 кыщыкӀэдзауэ 69 нэс къагъэшъэфыну.
- Инал Нэху и адэжъым ядэ Кесыр кхъухьым къэхъуа, Ахын хым Абдэ Хъан и цӀыхухэм дэкӀыгъу Кърымым щикӀам, Уэсмэн пэштыхьейм и дзэм зыщихъумэу.
- Кортесым и цӀыхухэм яӀэкӀэкӀуэда ацтекхэм я пщы Моктесума II ибу къэна ипхъур ипӀыжьа, джорпкӀэхэлъхьэм яуж Дониа Мариа Кортес де Монтесума траӀуауэ.
- Адыгэ автоном куейр щыӀэхукӀэрэ (1928-1957 гъэхэм), илъэсипщым зэ и гъунапкъэхэр зэрахъуэкӀыурэ щытт. Зэгъэзэхуэгъуэр щыувэӀэжьар Къэрэшей-Шэрджэсу щызэхагъэхьам.
|
Мазэ екӀуэкӀым[Еплъын] |
---|
- мэлыжьыхьым и 25 - адыгэ ныпым и махуэ.
Къалъхуахэрmore: Категориэ:Мэлыжьыхьым къалъхуахэр Дунейм ехыжахэр- Мэлыжьыхьым и 6 (1520) - Рафаэл Санти, Урым лэчтхыгъакӀэ, график, архитекторэр.
- Мэлыжьыхьым и 12 (1945) - Франклин Делано Рузвелт, америкэм и кърал цӀэрыӀуэ лэжьыгъэ, 32-рей президент.
- Мэлыжьыхьым и 17 (2014) - Габриэл Гарсиа Маркес, Колумбиэм щыщ усакӀуэ цӀэрыӀуэ.
- Мэлыжьыхьым и 23 (1616) - Мигел Сервантес, эспаниэм щыщ усакӀуэ цӀэрыӀуэ.
- Мэлыжьыхьым и 30 (1945) - Адолф Гитлер, Джэрмэным и дзэзэшэ нэхъышъхьэ ЕтӀуанэ дунейпсо зауэм, агрессиэ политикэм хэта, иригъэкӀуэкӀа.
more: Категориэ:Мэлыжьыхьым дунейм ехыжахэр |
| | |
---|
| Хабзэхэмрэ псэлъашъхьэхэмрэ | Уикипедиэм и хабзэхэр | Хабзитху | Тхыгъэр зэрщӀыныр дауэ? | Тхыгъэхэр зэрыгъэтэрэзыныр дауэ? | Уикипедиэм и мыхьэнэр сыт? | Тхыгъэхэр | Тхыгъэ нэхъыфӀхэр | Тхыгъэ дэгъуэхэхэр | Ихын хуэй тхыгъэхэр | ЩӀэху ихын хуэйхэр | ЗэфӀэгъувэжын хуэйхэр | ЦӀэр зэхъуэкӀыным | ЗэхэгъэкӀын | Зэхэгъэхьэн | |
|