Tiếng Đức Thụy Sĩ

Tiếng Đức Thụy Sĩ (Tiếng Đức chuẩn: Schweizerdeutsch, tiếng Đức Alemanni: Schwyzerdütsch, Schwiizertüütsch, Schwizertitsch Mundart,[note 1] và một số tên khác) là các phương ngữ Alemanni được nói ở khu vực nói tiếng Đức của Thụy Sĩ và trong một số cộng đồng vùng núi caomiền Bắc nước Ý giáp biên giới Thụy Sĩ. Đôi khi, các phương ngữ Alemanni được nói ở các quốc gia khác cũng được nhóm với tiếng Đức Thụy Sĩ, đặc biệt là phương ngữ ở LiechtensteinVorarlberg Áo, có quan hệ chặt chẽ với tiếng Đức Thụy Sĩ.[cần dẫn nguồn]

Tiếng Đức Thụy Sĩ
Schwiizerdütsch
Phát âm[ˈʃʋitsərˌd̥ytʃ]
Sử dụng tạiThụy Sĩ (tiếng Đức), Liechtenstein, Vorarlberg (Áo), Piedmont & Thung lũng Aosta (Ý)
Tổng số người nói4,93 triệu ở Thụy Sĩ
Con số không rõ ở Đức (không bao gồm Alsatia) và Áo
Phân loạiẤn-Âu
Mã ngôn ngữ
ISO 639-2gsw
ISO 639-3gsw (with Alsatian)
IETFgsw[1]
Glottologswis1247[2]
wals1238[3]
Linguasphere52-ACB-f (45 varieties: 52-ACB-faa to -fkb)

Về mặt ngôn ngữ học, tiếng Alemanni được chia thành Hạ, Thượng và Tối Thượng, tất cả phương ngữ được nói ở cả trong và ngoài Thụy Sĩ. Ngoại lệ duy nhất trong khu vực Thụy Sĩ nói tiếng Đức là đô thị Samnaun nơi nói phương ngữ Bayern. Lý do phương ngữ "Đức Thụy Sĩ" tạo thành một nhóm đặc biệt là việc sử dụng gần như không bị hạn chế như một ngôn ngữ nói trong thực tế mọi tình huống của cuộc sống hàng ngày, trong khi việc sử dụng phương ngữ Alemanni ở các quốc gia khác bị hạn chế hoặc thậm chí bị đe dọa.[cần dẫn nguồn] Các phương ngữ tiếng Đức Thụy Sĩ không nên nhầm lẫn với tiếng Đức chuẩn Thụy Sĩ, dạng tiếng Đức chuẩn được sử dụng ở Thụy Sĩ. Hầu hết mọi người ở Đức không hiểu tiếng Đức Thụy Sĩ. Do đó, khi một cuộc phỏng vấn với một người nói tiếng Đức Thụy Sĩ được phát trên truyền hình Đức cần thiết phải có phụ đề.[4] Mặc dù tiếng Đức Thụy Sĩ là ngôn ngữ mẹ đẻ, nhưng từ 6 tuổi, học sinh Thụy Sĩ phải học thêm tiếng Đức chuẩn Thụy Sĩ ở trường và do đó có khả năng hiểu, viết và nói tiếng Đức chuẩn theo mức độ khác nhau tuỳ vào trình độ học vấn.

Sử dụngsửa

Một người nói tiếng Đức Thụy Sĩ

Không giống như hầu hết các ngôn ngữ khu vực ở châu Âu hiện đại, tiếng Đức Thụy Sĩ là ngôn ngữ hàng ngày được nói trong phần lớn tất cả các cấp xã hội ở các thành phố, cũng như ở nông thôn. Việc sử dụng phương ngữ này không thua kém tiếng Đức chuẩn về mặt xã hội cũng như giáo dục và được nói niềm tự hào.[5] Có một vài môi trường mà việc nói tiếng Đức chuẩn bị yêu cầu hoặc trong tình huống lịch sự, chẳng hạn như trong các chương trình tin tức phát sóng hoặc khi có sự hiện diện của người không nói tiếng Alemanni. Tình huống này được gọi là "ngôn ngữ hai lớp trung gian" vì ngôn ngữ nói mang tính địa phương, trong khi ngôn ngữ viết chủ yếu là (biến thể Thụy Sĩ của) tiếng Đức chuẩn.

Vào năm 2014, khoảng 87% người sống ở Thụy Sĩ khu vực nói tiếng Đức sử dụng tiếng Đức Thụy Sĩ trong cuộc sống hàng ngày.[6]

Tiếng Đức Thụy Sĩ cũng được hiểu bởi những người nói các phương ngữ Alemanni khác, nhưng phần lớn người nói tiếng Đức chuẩn thì không thể hiểu được nó nếu không có sự tiếp xúc đầy đủ trước đó, kể cả đối với người Thụy Sĩ nói tiếng Pháp hoặc tiếng Ý biết tiếng Đức chuẩn. Do đó, tiếng Đức Thụy Sĩ thường được lồng tiếng hoặc phụ đề nếu được chiếu ở Đức.

Phương ngữ và phân bốsửa

Phân bố ngôn ngữ ở Thụy Sĩ
  Pháp (Romandy)
  Ý

Các phương ngữ tiếng Đức Thụy Sĩ chính bao gồm Alemanni Hạ, Thượng và Tối Thượng; và độ thông hiểu lẫn nhau giữa các nhóm này gần như thông suốt, mặc dù có một số khác biệt về từ vựng. Tiếng Hạ Alemanni chỉ được nói ở các vùng cực bắc Thụy Sĩ, tại Basel và xung quanh Hồ Constance. Tiếng Thượng Alemanni được nói ở hầu khắp cao nguyên Thụy Sĩ, và được chia thành nhóm phía đông và phía tây. Tiếng Tối Thượng Alemanni được nói ở dãy Alps.

Xem thêmsửa

Chú thíchsửa

  1. ^ Because of the many different dialects, and because there is no defined orthography for any of them, many different spellings can be found.

Tham khảosửa

  1. ^ “Swiss German”. Truy cập 11 tháng 1 2019. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |access-date= (trợ giúp)
  2. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Central Alemannic”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  3. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Walser”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  4. ^ “10vor10 – Nachrichtenmagazin von Schweizer Radio und Fernsehen” (bằng tiếng Đức). 3sat – ZDF ORF SRG ARD, the television channel collectively produced by four channels from three countries. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2015. Swiss German talks and interviews on the daily night news show 10vor10 by the major German Swiss channel SRF1 is consistently subtitled in German on 3sat
  5. ^ See, for instance, an Examination of Swiss German in and around Zürich, a paper that presents the differences between Swiss German and High German.
  6. ^ Statistik, Bundesamt für. “Schweizerdeutsch und Hochdeutsch in der Schweiz - Analyse von Daten aus der Erhebung zur Sprache, Religion und Kultur 2014 | Publikation”. Bundesamt für Statistik (bằng tiếng Đức). Truy cập ngày 1 tháng 12 năm 2018.

Tài liệusửa

  • Albert Bachmann (ed.), Beiträge zur schweizerdeutschen Grammatik (BSG), 20 vols., Frauenfeld: Huber, 1919–1941.
  • Zurich German, 2006
  • Rudolf Hotzenköcherle (ed.), Beiträge zur schweizerdeutschen Mundartforschung (BSM), 24 vols., Frauenfeld: Huber, 1949–1982.
  • Rudolf Hotzenköcherle, Robert Schläpfer, Rudolf Trüb (ed.), Sprachatlas der deutschen Schweiz. Bern/Tübingen: Francke, 1962–1997, vol. 1–8. – Helen Christen, Elvira Glaser, Matthias Friedli (ed.), Kleiner Sprachatlas der deutschen Schweiz. Frauenfeld: Huber, 2010 (and later editions), ISBN 978-3-7193-1524-5. [1]
  • Verein für das Schweizerdeutsche Wörterbuch (ed.), Schweizerisches Idiotikon: Wörterbuch der schweizerdeutschen Sprache. Frauenfeld: Huber; Basel: Schwabe, 17 vols. (16 complete), 1881–, ISBN 978-3-7193-0413-3. [2]

Liên kết ngoàisửa

🔥 Top keywords: 2112: Doraemon ra đời300 (phim)Anh hùng xạ điêu (phim truyền hình 2003)Bùng phát virus Zika 2015–2016Chuyên gia trang điểmCristiano RonaldoCá đuối quỷDanh sách Tổng thống Hoa KỳDanh sách câu thần chú trong Harry PotterDanh sách tài khoản Instagram có nhiều lượt theo dõi nhấtGiải Oscar cho phim ngắn hay nhấtHoan Ngu Ảnh ThịHầu tướcHọc thuyết tế bàoJason Miller (communications strategist)Lễ hội Chọi trâu Đồ SơnLộc Đỉnh ký (phim 1998)Natapohn TameeruksNinh (họ)Phim truyền hình Đài LoanRobloxThanh thiếu niênThần tượng teenThổ thần tập sựTrang ChínhTập hợp rỗngTỉnh của Thổ Nhĩ KỳVõ Thần Triệu Tử LongXXX (loạt phim)Âu Dương Chấn HoaĐào Trọng ThiĐại học Công giáo ParisĐệ Tứ Cộng hòa PhápĐổng Tiểu UyểnĐài Truyền hình Kỹ thuật số VTCTrang ChínhPhilippe TroussierĐặc biệt:Tìm kiếmBảng xếp hạng bóng đá nam FIFAVõ Văn ThưởngChiến dịch Điện Biên PhủĐài Truyền hình Việt NamĐội tuyển bóng đá quốc gia Việt NamAdolf HitlerChủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt NamPark Hang-seoViệt NamGoogle DịchĐế quốc AkkadCleopatra VIINhà HánTrạm cứu hộ trái timHồ Chí MinhVương quốc Liên hiệp Anh và Bắc IrelandYouTubeLionel MessiFacebookGiải vô địch bóng đá châu Âu 2024Phạm Minh ChínhĐức quốc xãTô LâmNguyễn Phú TrọngGiải bóng đá Ngoại hạng AnhVương Đình HuệNguyễn Quang Hải (sinh 1997)Võ Nguyên GiápJustin BieberHoa KỳLiên XôVõ Thị Ánh XuânMai HoàngDNADừaVòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2026 – Khu vực châu ÁVirginiaMai Tiến Dũng (chính khách)VirusThụy SĩẤm lên toàn cầuVõ Văn Thưởng từ chức Chủ tịch nướcLê Thánh TôngTikTokPhim khiêu dâmLịch sử Việt NamLễ Phục SinhNhà TốngVịnh Hạ LongChristian de CastriesBộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt NamRomelu LukakuFC BarcelonaI'll-ItHà NộiThành phố Hồ Chí MinhLiên đoàn bóng đá Việt NamVelizar PopovChiến tranh thế giới thứ haiVõ Thị SáuAreumĐoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí MinhThể loại:Lỗi CS1: tham số thừaHà LanGoogleÚcMinh MạngMai (phim)UkrainaTrung QuốcGiải vô địch bóng đá thế giới 2018Chủ nghĩa tư bảnYTrần Hưng ĐạoPhan Văn GiangBỉPhápĐặc biệt:Thay đổi gần đâyDanh sách Chủ tịch nước Việt NamKim Ji-won (diễn viên)Quần đảo Hoàng SaDanh sách tiểu bang Hoa Kỳ theo cách viết tắtKylian MbappéTrương Thị MaiNguyễn DuBạo lực học đườngBộ Công an (Việt Nam)Nguyễn TrãiNguyễn Văn NênCubaThủ dâmVụ sai phạm tại Tập đoàn Phúc SơnĐội tuyển bóng đá quốc gia ĐứcĐế quốc BrasilHoàng Thị Thúy Lan