Bakal
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Yero (paglilinaw).
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Bakal (paglilinaw).
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Hero (paglilinaw).
- Para sa ibang gamit, tingnan ang Iron (paglilinaw).
Ang bakal, yero, iyero, uwit, hero, o hiero (Kastila: hierro, Ingles: iron), may atomikong bilang na 26, atomikong timbang na 55.847, punto ng pagkatunaw na 1,535oC, punto ng pagkulong 3.00, espesipikong grabidad na 7.874 [sa 20oC], mga balensiyang 2, 3, 4, at 6) ay isang elementong kimikal at metalikong may simbolong Fe. Makinang ito at may hawig ang kaputian sa kulay ng pilak. Napupukpok ito, nahuhubog, at nababatak. Nakakagawa mula rito ng balani. Sa teknolohiya at industriya, nagagamit ang elementong ito sa konstruksiyon at paggawa ng mga makinarya, sa napakaraming kaparaanan.[5]
Bakal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Alotropiya | see Allotropes of iron | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hitsura | lustrous metallic with a grayish tinge | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Fe) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bakal sa talahanayang peryodiko | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomikong bilang (Z) | 26 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pangkat | pangkat 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Peryodo | peryodo 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bloke | d-block | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Konpigurasyon ng elektron | [Ar] 3d6 4s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga elektron bawat kapa | 2, 8, 14, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Katangiang pisikal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pase sa STP | solido | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto ng pagkatunaw | 1811 K (1538 °C, 2800 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto ng pagkulo | 3134 K (2862 °C, 5182 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densidad (malapit sa r.t.) | 7.874 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kapag likido (sa m.p.) | 6.98 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Init ng pusyon | 13.81 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Init ng baporisasyon | 340 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Molar na kapasidad ng init | 25.10 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Presyon ng singaw
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Katangiang atomiko | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga estado ng oksidasyon | −4, −2, −1, 0, +1,[2] +2, +3, +4, +5,[3] +6, +7[4] (isang anpoterong oksido) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegatibidad | Eskala ni Pauling: 1.83 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga enerhiyang ionisasyon |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radyong atomiko | emperiko: 126 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radyong Kobalente | Low spin: 132±3 pm High spin: 152±6 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Radyong Van der Waals | 194 [1] pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga linyang espektral ng bakal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ibang katangian | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Likas na paglitaw | primordiyal | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kayarian ng krystal | body-centered cubic (bcc) a=286.65 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kayarian ng krystal | face-centered cubic (fcc) between 1185–1667 K; a=364.680 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bilis ng tunog manipis na bara | 5120 m/s (sa r.t.) (electrolytic) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termal na pagpapalawak | 11.8 µm/(m⋅K) (at 25 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termal na konduktibidad | 80.4 W/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrikal na resistibidad | 96.1 nΩ⋅m (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Puntong Curie | 1043 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetikong pagsasaayos | ferromagnetic | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modulo ni Young | 211 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modulo ng tigas | 82 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bultong modulo | 170 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rasyo ni Poisson | 0.29 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eskala ni Mohs sa katigasan | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Subok sa katigasan ni Vickers | 608 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Subok sa katigasan ni Brinell | 200–1180 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bilang ng CAS | 7439-89-6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kasaysayan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pagkakatuklas | before 5000 BC | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Simbolo | "Fe": from Latin ferrum | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pangunahing isotopo ng bakal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mga sanggunianbaguhin
- ↑ "Standard Atomic Weights: Iron". CIAAW. 1993.
- ↑ Ram, R. S.; Bernath, P. F. (2003). "Fourier transform emission spectroscopy of the g4Δ–a4Δ system of FeCl". Journal of Molecular Spectroscopy. 221 (2): 261. Bibcode:2003JMoSp.221..261R. doi:10.1016/S0022-2852(03)00225-X.
- ↑ Demazeau, G.; Buffat, B.; Pouchard, M.; Hagenmuller, P. (1982). "Recent developments in the field of high oxidation states of transition elements in oxides stabilization of six-coordinated Iron(V)". Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie. 491: 60–66. doi:10.1002/zaac.19824910109.
- ↑ Lu, J.; Jian, J.; Huang, W.; Lin, H.; Li, J; Zhou, M. (2016). "Experimental and theoretical identification of the Fe(VII) oxidation state in FeO4−". Physical Chemistry Chemical Physics. 18 (45): 31125–31131. Bibcode:2016PCCP...1831125L. doi:10.1039/C6CP06753K. PMID 27812577.
- ↑ Gaboy, Luciano L. Iron, Fe, bakal, yero, uwit, hero - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Kimika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wiki Baike sa pagpapalawig nito.
🔥 Top keywords: Mahal na ArawUbong-dalahitJosé RizalUnang PahinaSimbahang Katolikong RomanoAng Pitong Huling SalitaHuwebes SantoNatatangi:MaghanapNoli Me Tángere (nobela)United KingdomVisita IglesiaEl filibusterismoBiyernes SantoAraw ng KagitinganEnkripsiyonSenakuloFrancisco BalagtasPulmonyaUnang Digmaang PandaigdigTalaan ng mga Pangulo ng PilipinasGastroenteritisMga HudyoTuberkulosisKatas ng pukeFerdinand MarcosSimbahang Katolika RomanaIbong AdarnaPamamaga ng lalamunanImpeksiyon sa daanan ng ihiWikang TagalogTalaan ng mga kabanata sa Noli Me TangerePangasinanPasko ng Muling PagkabuhayIglesia ni CristoEstados UnidosEat Bulaga!Sakit sa ibaba ng likodPanahon ng KuwaresmaFlorante at LauraManuel RoxasAngelica PanganibanAba Ginoong MariaPilipinasSelosAndrés BonifacioSingkamasLupang HinirangPasyon (Kristiyanismo)Pang-uriIslamPananakit ng bayagKultura ng PilipinasSingaw (sakit)Sabado de GloriaKulugoLinggo ng PalaspasBongbong MarcosRamon MagsaysayPagkalat ng Pertussis sa Kalakhang MaynilaKasaysayan ng PilipinasKatipunanTrinidadHepataytis CIkalawang Digmaang PandaigdigIkatlong Republika ng PilipinasPang-abayEmilio AguinaldoPandiwaRodrigo DuterteAlmuranasLabindalawang AlagadPigsaAlamat ng pinyaMoisesElpidio QuirinoLianne ValentinLuwalhati sa AmaAntonio LunaHudyong KristiyanoHesusLabanan sa YultongTalaan ng mga Kabanata sa Noli Me TangereMarijuanaÑCarlos P. GarciaTulinganMga pangkat etniko sa PilipinasCabuyaoAng Huling El BimboBalisawsawModule:ArgumentsLalaking nakikipagtalik sa kapwa lalakiUpuanMaikling kuwentoPamamaga ng mataMapaPagkamakabansaManggaDiosdado Macapagal