Szczyt (architektura)

ściana między krawędziami dachu dwuspadowego, zwykle trójkątna, wieńcząca elewację

Szczyt – fragment ściany na wysokości poddasza w dachu dwuspadowym, pulpitowym, półszczytowym ograniczony połaciami dachu[1] lub ozdobne zwieńczenie elewacji lub jej części np. ryzalitu, portalu, obramienia okiennego oparte na kształcie trójkąta[1][2][3]. Szczytem określa się też boczną, węższą ścianę budynku (inaczej ściana szczytowa)[2][4].

Szczyt Domu Wagi Miejskiej w Nysie
Szczyt kamienicy we Wrocławiu
Ściana szczytowa spichlerza w Ziemięcicach
Dom parterowy z trzema szczytami (widoczne tylko dwa, zaznaczone na żółto)

Szczyty kościołów i kamienic są często bogato zdobione – zależnie od stylu, jaki reprezentują[2]. Zawierają otwory okienne (np. ostrołukowe lub okulusy), blendy lub sterczyny. Występują też szczyty o wykrojach falistych, wolutowych czy też zdobione lizenami i pilastrami.

Klasyczną formą szczytu jest fronton[1][2].

Podział szczytówedytuj

Ze względu na kształt rozróżnia się[1]:

  • szczyt sterczynowy
  • szczyt schodkowy (uskokowy)(inne języki)
  • szczyt wnękowy

Przykłady zdobionych szczytówedytuj

  • kościoły:
  1. kolegiata Bożego Ciała w Bieczu
  2. Barnisław (powiat policki)
  3. kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Suchaniu (powiat stargardzki)
  4. kaplica Świętego Ducha w Trzebiatowie (powiat gryficki)
  5. Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Widuchowej (powiat gryfiński)
  6. Pomorski Kościół Ewangelicki w Greifswaldzie (Niemcy)
  7. kościół św. Mikołaja w Pasewalku (Niemcy)
  • budynki świeckie:
  1. Dom Wagi Miejskiej w Nysie
  2. Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie
  3. Ratusz w Stargardzie
  4. Ratusz w Chojnie
  5. Dom Kopernika w Toruniu

Zobacz teżedytuj

Przypisyedytuj

  1. a b c d Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 81, 400. ISBN 83-01-12365-6.
  2. a b c d Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1975, s. 370.
  3. Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. tom 18. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2013, s. 262. ISBN 978-83-213-4727-1.
  4. Wojciech Skowroński: Ilustrowany leksykon architektoniczno-budowlany. Warszawa: Arkady, 2008, s. 343. ISBN 978-83-213-4515-4.
🔥 Top keywords: Baike: Strona głównaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024Specjalna:SzukajMichał WośFacebookZbigniew ZiobroMistrzostwa Europy w piłce nożnejPatrycja Kotecka-ZiobroMichał ProbierzReprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyznJarosław GromadzińskiNicola ZalewskiWaliaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024 (eliminacje)BaltimoreWojciech SzczęsnyRajmund MillerFranciszek Longchamps de Bérier (ur. 1969)Jeruzal (powiat miński)Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020YouTubePolskaKrzysztof Kwiatkowski (polityk)Jakub PiotrowskiTaras RomanczukMagdalena Sroka (ur. 1979)Robert LewandowskiWielkanocKanał AugustowskiWielka Orkiestra Świątecznej PomocyAdam MarczakEliminacje Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2024/BarażeLamna śledziowaWielki CzwartekBarbara BlidaZmarli w marcu 2024Zamek w StobnicyLionel MessiMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2026Francis Scott Key Bridge27 marcaReprezentacja Walii w piłce nożnej mężczyznKarolina RosińskaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2016Przemysław WiplerMistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyznKoleń pospolityWarszawaProblem trzech ciał (powieść)Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2022EurokorpusDaniel James (piłkarz)Przemysław Frankowski (piłkarz)Triduum PaschalnePaweł DawidowiczRoman Longchamps de BérierJeruzal (województwo łódzkie)Stadion Olimpijski w BerlinieŚmigus-dyngusLyndon B. JohnsonFranciszek Longchamps de Bérier (1912–1969)Janusz Korwin-MikkeKolekcja samochodów sułtana BruneiWielka ŚrodaJan Bednarek (piłkarz)Wielka BrytaniaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2028Magdalena BiejatAnna SzymańczykMichał Olszewski (duchowny katolicki)RosjaAdam BodnarSelekcjonerzy reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyznMariusz GosekPaweł ŚlizBartosz SalamonRobert OppenheimerNATOGrażyna TrelaIzabela KunaGareth BaleMarcin PrzydaczStany ZjednoczoneWładysław II JagiełłoFernando SantosPoranek kojotaNiemcyMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024/Grupa DGruzjaWielki PiątekMarina Łuczenko-SzczęsnaVolksparkstadionFlaga czerwono-czarnaUkrainaMetamfetaminaRanking FIFARudolf HößPokolenie ZDariusz Szpakowski