Kalium

Grunnstoff med kjemisk symbol K og atomnummer 19

19ArgonKaliumKalsium
Na

K

Rb
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol,
atomnummer
Kalium, K, 19
Kjemisk serieAlkalimetall
Gruppe, periode, blokk1, 4, s
Tettleik, hardleik0,89 kg/m3, 0,4 (ikkje SI)
UtsjånadSølvkvitt
Kalium
Atomeigenskapar
Atommasse39,0983 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna)220 (243) pm
Kovalent radius196 pm
Ioneradius133 pm (ladning: +1)
van der Waals radius275 pm
Elektronkonfigurasjon[Ar]4s1
Elektron per energinivå2, 8, 8, 1
Oksidasjonstrinn (oksid)+1 (sterk base)
KrystallstrukturKubisk romsentrert
Fysiske eigenskapar
TilstandsformFast stoff
Smeltepunkt336,53 K (63,38°C)
Kokepunkt1032 K (759°C)
Molart volum44 cm3/mol
Fordampingsvarme76,9 kJ/mol
Smeltevarme2,33 kJ/mol
Damptrykk1 Pa ved 473 K
Ljodfart2000 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet0,82 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet757 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet13,9 MS/m
Termisk konduktivitet102,5 W/(m·K)
Ioniseringspotensial418,8 kJ/mol
3052 kJ/mol
4420 kJ/mol
5877 kJ/mol
7975 kJ/mol
9590 kJ/mol
11343 kJ/mol
14944 kJ/mol
16964 kJ/mol
48610 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso-
top
Naturleg
førekomst
Halverings-
tid
 (ikkje SI)
NMNE MeV
(ikkje SI)
NP
39K 93,26% (stabilt)
40K 0,012% 1,277 mrd. år β
ε
1,311
(?)
40Ca
40Ar
41K 6,73% (stabilt)
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Kalium er eit grunnstoff med kjemisk symbol K og atomnummer 19. Det er eit alkalimetall.

Særskilde kjenneteiknendre

Brukendre

Kaliumklorid vert brukt i mineralsalt.

Nokre kaliumsalt vert brukt som gjødsel.

Historieendre

Sir Humphrey Davy isolerte kalium i 1807.

Biologisk rolleendre

Kalium påverkar hjartemuskelen sin samantrekkingsevne og spelar såleis inn på blodtrykket. Kalium finst i ein del frukt og grønsaker, t.d. banan.

Kjemiendre

Kalium er, som dei andre alkalimetalla, reaktivt. Grunnstoffet dannar mange sambindingar. Til dømes:

  • Kaliumcyanid (KCN)
  • Kaliumhydroksid (KOH)
  • Kaliumklorid (KCl)
  • Kaliumnitrat eller salpeter (KNO3)
  • Kaliumpermanganat (KMnO4)

Sjå ogsåendre

Bakgrunnsstoffendre