Rømer-Skala

De Rømer-Skala is en histoorsch Temperatur-Skala, de as Vörlöper för de Fahrenheit- un Celsius-Skalen ansehn warrt. Utklamüstert weer se 1701 vun den däänschen Astronom Ole Rømer (1644-1710). Temperaturen, de na disse Skala meten warrt, warrt in Grad Rømer (Afk.: °Rø) angeven.

De Nullpunkt vun de Rømer-Skala warrt över den Smöltpunkt vun Soltlaak defineert. As tweeten Referenzpunkt vun de Skala hett Rømer den Kaakpunkt vun Water nütt un den op 60 °Rø fastleggt. De Weerten dortwüschen hett he linear in Grad ünnerdeelt un interpoleert. Na disse Indelen hett Ies en Smöltpunkt vun 7,5 °Rø.

Daniel Gabriel Fahrenheit is vun Rømers Arbeit wies worrn un hett em 1708 besöcht. De Idee vun de beiden Referenzpunkten (Kaak- un Smöltpunkt vun sünnere Stoffen) hett he övernahmen un sik to’n Teel sett, de Skala beter to maken. Dorut hett he 1724 sien Fahrenheit-Skala entwickelt. Ok Anders Celsius hett de Idee övernahmen un för sien Celsius-Skala nütt.

Ümrekenännern

Översicht över de Temperaturskalen
SkalaKelvinCelsiusFahrenheitRankineDelisleNewtonRéaumurRømer
EenheitKelvinGrad CelsiusGrad FahrenheitGrad RankineGrad DelisleGrad NewtonGrad RéaumurGrad Rømer
EenheitentekenK°C°F°Ra, °R°De, °D°N°Ré, °Re, °R°Rø
eerste Betogspunkt F1T0
= 0 K
(H2O)
= 0 °C
TSchm(H2O)
= 32 °F*
T0
= 0 °Ra
TSchm(H2O)
= 150 °De
TSchm(H2O)
= 0 °N
TSchm(H2O)
= 0 °Ré
TSchm(H2O)
= 7,5 °Rø
tweete Betogspunkt F2Tt(H2O)
= 273,16 K
(H2O)
= 100 °C
TKaak(H2O)
= 212 °F*
TKaak(H2O)
= 0 °De
TKaak(H2O)
= 33 °N
TKaak(H2O)
= 80 °Ré
TKaak(H2O)
= 60 °Rø
Skalenintervall(F2−F1) / 273,16(F2−F1) / 100(F2−F1) / 180*1 °Ra = 1 °F(F1−F2) / 150(F2−F1) / 33(F2−F1) / 80(F2−F1) / 52,5
UtfinnerWilliam Thomson („Lord Kelvin“)Anders CelsiusDaniel FahrenheitWilliam RankineJoseph-Nicolas DelisleIsaac NewtonRené-Antoine Ferchault de RéaumurOle Rømer
Johr vun’t Inföhren18481742171418591732170017301701
Rebeet, woneem de Skala begäng isweltwiet (SI-Einheit)weltwietUSA, JamaikaUSARussland (19.Jhd.)Westeuropa bit 19. Jhd.

* De Angaven för de Fahrenheit-Skala beschrievt de Definitschoon as se vundaag gellt. Na de oorsprünglichen Definitschoon dör Fahrenheit weer de Temperatur vun en Küllmischen vun Ies, Water un Salmiak oder Seesolt (−17,8 °C = 0 °F) un de „Lieftemperatur vun’n gesunnen Minschen“ (35,6 °C = 96 °F) as Fixpunkten bruukt mit (F2−F1) / 96 Skalendeelen.


Ümreken twüschen Temperaturskalen
na \ vunKelvin-Skala (K)Celsius-Skala (°C)Réaumur-Skala (°Ré)Fahrenheit-Skala (°F)
TKelvin= TK= + 273,15= T · 1,25 + 273,15= (TF + 459,67) ÷ 1,8
= TK − 273,15= = T · 1,25= (TF − 32) ÷ 1,8
TRéaumur= (TK − 273,15) · 0,8= · 0,8= T= (TF − 32) ÷ 2,25
TFahrenheit= TK · 1,8 − 459,67= · 1,8 + 32= T · 2,25 + 32= TF
TRankine= TK · 1,8= · 1,8 + 491,67= T · 2,25 + 491,67= TF + 459,67
TRømer= (TK − 273,15) · 21/40 + 7,5= · 21/40 + 7,5= T · 21/32 + 7,5= (TF − 32) · 7/24 + 7,5
TDelisle= (373,15 − TK) · 1,5= (100 − ) · 1,5= (80 − T) · 1,875= (212 − TF) · 5/6
TNewton= (TK − 273,15) · 0,33= · 0,33= T · 0,4125= (TF − 32) · 11/60
na \ vunRankine-Skala (°Ra)Rømer-Skala (°Rø)Delisle-Skala (°De)Newton-Skala (°N)
TKelvin= TRa ÷ 1,8= (T − 7,5) · 40/21 + 273,15= 373,15 − TDe · 2/3= TN · 100/33 + 273,15
= TRa ÷ 1,8 − 273,15= (T − 7,5) · 40/21= 100 − TDe · 2/3= TN · 100/33
TRéaumur= TRa ÷ 2,25 - 218,52= (T − 7,5) · 32/21= 80 − TDe · 8/15= TN · 80/33
TFahrenheit= TRa − 459,67= (T − 7,5) · 24/7 + 32= 212 − TDe · 1,2= TN · 60/11 + 32
TRankine= TRa= (T − 7,5) · 24/7 + 491,67= 671,67 − TDe · 1,2= TN · 60/11 + 491,67
TRømer= (TRa − 491,67) · 7/24 + 7,5= T= 60 − TDe · 0,35= TN · 35/22 + 7,5
TDelisle= (671,67 − TRa) · 5/6= (60 − T) · 20/7= TDe= (33 − TN) ÷ 0,22
TNewton= (TRa − 491,67) · 11/60= (T − 7,5) · 22/35= 33 − TDe · 0,22= TN


Eenige Temperaturweerten in de verscheeden Skalen
Meetwert \ SkalaFahrenheit*RankineRéaumurCelsiusKelvin
middlere Bavenflachtemperatur vun de Sünn10 430 °F10 890 °Ra4 622 °R5 777 °C6 050 K
Smöltpunkt vun Iesen2 795 °F3 255 °Ra1 228 °R1 535 °C1 808 K
Smöltpunkt vun Blie621,43 °F1081,10 °Ra261,97 °R327,46 °C600,61 K
Kaakpunkt vun Water212 °F671,67 °Ra80 °R100 °C373,15 K
hööchste buten meten Lufttemperatur136,04 °F595,71 °Ra46,24 °R57,80 °C330,95 K
Lieftemperatur vun’n Minschen na Fahrenheit96 °F555,67 °Ra28,44 °R35,56 °C308,71 K
Tripelpunkt vun Water32,02 °F491,69 °Ra0,01 °R0,01 °C273,16 K
Klaampunkt vun Water32 °F491,67 °Ra0 °R0 °C273,15 K
sietste Temperatur in Danzig, Winter 1708/090 °F459,67 °Ra−14,22 °R−17,78 °C255,37 K
Smöltpunkt vun Quecksülver−37,89 °F421,78 °Ra−31,06 °R−38,83 °C234,32 K
sietste buten meten Lufttemperatur−130,90 °F328,77 °Ra−72,40 °R−90,50 °C182,65 K
Klaampunkt vun Ethanol−173,92 °F285,75 °Ra−91,52 °R−114,40 °C158,75 K
Kaakpunkt vun Stickstoff−320,44 °F139,23 °Ra−156,64 °R−195,80 °C77,35 K
afsluut Nullpunkt−459,67 °F0 °Ra−218,52 °R−273,15 °C0 K

* De Angaven för de Fahrenheit-Skala beteht sik op de oosprüngliche Definitschoon, de nich nipp un nau mit de hüütige Definitschoon vun de Fahrenheit-Skala övereenstimmt.