Аспирин

Аспиринот е познат и под името ацетилсалицилна киселина. Аспиринот често се користи како аналгетик, како антипиретик и како антиинфламаторен лек.

Аспирин
Систематско (IUPAC)
2-(ацетилокси)бензоева киселина
Клинички податоци
Бременосна
категорија
  • AU: C
  • US: D (Доказ за ризик)
Начин на издавање
  • AU: Unscheduled
  • UK: General sales list (GSL, OTC)
  • US: OTC
Назнака
CAS-број50-78-2
ATC кодA01AD05 B01AC06, N02BA01
DrugBankAPRD00264
Хемиски податоци
ФормулаC9H8O4
Моларна маса180,157 g/mol
Физички податоци
Густина1,40 g/cm3
Точка на топење135 °C (275 °F)
Точка на вриење140 °C (284 °F)

Потврдено е дека доколку мали количества на овој лек се дадат на пациенти кои претрпеле срцев напад се намалува ризикот од брзо добивање на уште еден напад.[1][2]

Контраиндикацииуреди

Аспиринот не треба да го користат пациенти со:

  • хиперсензитивност кон аспиринот и други салицилати
  • акутен чир на желудникот или дванаесетпалечното црево
  • хеморагиска дијатеза
  • истовремена употреба на метотрексат

Механизам на дејствоуреди

Дејството на аспиринот се должи на иреверзибилната инхибиција на циклооксигеназата, ензим којшто учествува во синтезата на простагландините.

Во помали дози (75–300 mg дневно) ја инхибира агрегацијата на тромбоцитите преку блокирање на синтезата на тромбоксан А2 во нив.

Фармакокинетикауреди

Ацетилсалицилната киселина е слаба киселина, и многу мала количина од него се наоѓа во јонизирана состојба во желудникот после орална администрација. Брзо се апсорбира низ клеточната мембрана при кисели услови во желудникот. Поголемата pH и поголемата површина во тенкото црево предизвикува побавна апсорпција, бидејќи поголема количина од лекот се наоѓа во јонизирана форма. При предозирање аспиринот се апсорбира многу побавно поради формирањето на конкреции, а плазматската концентрација продолжува се зголемува и до 24 часа после ингестијата.[3][4][5]

Историјауреди

Растителни екстракти, вклучувајќи и од кората на врба, во кои активна компонента е салицилната киселина уште од антички времиња било познато дека ја ублажуваат главоболката, болката и треската.

Во 1971, британскиот фармаколог Џон Роберт Вејн покажал дека аспиринот ја супресира продукцијата на простагландини и тромбоксани.[6][7] За ова откритие бил награден со Нобелова награда за физиологија или медицина во 1982, заедно со Суне Бергстром и Бент Ингемар Самуелсон.[8]

Литературауреди

  1. Julian, D G; D A Chamberlain, S J Pocock (1996-09-24). „A comparison of aspirin and anticoagulation following thrombolysis for myocardial infarction (the AFTER study): a multicentre unblinded randomised clinical trial“. BMJ. British Medical Journal. 313 (7070): 1429–1431. PMID 8973228. Посетено на 2007-10-04.
  2. Krumholz, Harlan M.; Martha J. Radford, Edward F. Ellerbeck, John Hennen, Thomas P. Meehan, Marcia Petrillo, Yun Wang, Timothy F. Kresowik, Stephen F. Jencks (1995-11-15). „Aspirin in the Treatment of Acute Myocardial Infarction in Elderly Medicare Beneficiaries : Patterns of Use and Outcomes“. Circulation. 92 (10): 2841–2847. PMID 7586250. Посетено на 2008-05-15.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  3. Ferguson, RK; Boutros, AR (17 August 1970). „Death following self-poisoning with aspirin“. Journal of the American Medical Association. 213 (7): 1186–8. doi:10.1001/jama.213.7.1186. PMID 5468267.
  4. Kaufman, FL; Dubansky, AS (April 1970). „Darvon poisoning with delayed salicylism: a case report“. Pediatrics. 49 (4): 610–1. PMID 5013423.
  5. Levy, G; Tsuchiya, T (31 August 1972). „Salicylate accumulation kinetics in man“. New England Journal of Medicine. 287 (9): 430–2. doi:10.1056/NEJM197208312870903. PMID 5044917.
  6. Vane, John Robert (1971). „Inhibition of prostaglandin synthesis as a mechanism of action for aspirin-like drugs“. Nature (journal). 231 (25): 232–5. doi:10.1038/newbio231232a0. PMID 5284360.
  7. Vane JR; Botting RM (2003). „The mechanism of action of aspirin“ (PDF). Thrombosis Research. 110 (5–6): 255–8. doi:10.1016/S0049-3848(03)00379-7. PMID 14592543. Архивирано од изворникот (PDF) на 28 февруари 2008.
  8. „The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1982“. Nobelprize.org. Архивирано од изворникот на 27 јуни 2017.

Надворешни врскиуреди


🔥 Top keywords: Главна страницаВирусСпецијална:БарајМакедонски претседателски избори (2024)Еврејски празнициМакедонски парламентарни избори (2024)МакедонијаGmailМакедонски парламентарни избори (2020)Робинзон КрусоАнгкор ВатКарлес ПуџдемонБратиславаОче нашГоце ДелчевСкопјеЛетно сметање на времетоХепатит ЦСписок на македонски народни поговоркиАнтичка МакедонијаМочуриштеБалканска приказна (ТВ-серија)Бор (град)Локални избори во Македонија (2021)Народна Република КинаИзборна единица 5Мирко ПоповСвети Кирил и МетодијИзборни единици во МакедонијаХристијанизација на Киевска РусијаКамбоџаМинистерство за животна средина и просторно планирањеДевојка со бисерна обеткаИзборна единица 1Гај Јулиј ЦезарКалендар на Велигденски датумиКочо РацинМајка ТерезаИзборна единица 2ПеперугиВојскаБитолаИзборна единица 3Скратеници во македонскиот јазикВелигденФК Манчестер СитиСпоменка (книга)ЕвропаСјогренов синдромЛехово (Леринско)Џ. Р. Р. ТолкинЗагребСкржавецот (Плавт)Википедија:Авторски праваМакедонци-муслиманиДаниел ДефоЖивко МукаетовАнтифашистичко собрание на народното ослободување на МакедонијаШтрковиРимска уметностМакедонскиСтар ЕгипетЛионел МесиСписок на повикувачки броеви на земјитеСписок на планини во МакедонијаГригор ПрличевДемократска партија на Турците на МакедонијаГеографија на МакедонијаТартифСредоземно МореДржавни празници во МакедонијаИлинденско востаниеАвтомобилски регистарски таблички во МакедонијаЕгипетИзборна единица 4КошаркаМакедонска револуционерна организацијаЛазар Ристовски (глумец)Даме ГруевПодметИзборна единица 6Алиса во земјата на чудатаМодул:ArgumentsСмртност на доенчињаПрво заседание на АСНОМГолеми и мали (роман)ИменкаСписок на градови во МакедонијаБалтиморРак на белите дробовиСтругаМојот звукОпштини во МакедонијаИзбори во МакедонијаЕлена ЗагорскајаИнфективна мононуклеозаВардарПиреј (роман)Јане Сандански