Germania

Pàize de l'Eoröpa

ZE
Questa pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize

Nomme ofiçiâ: Bundesrepublik Deutschland, pàize de l'Euròpa çentrâ, pàize fondatô da Comunitæ Europea into 1957 (a-o tempo Germania Oççidentâ), a seu capitâ a l'é Berlin.A Germania a confinn-a a nòrd co-o mâ do Nòrd, a Danemarca e o mâ Baltego; a levante co-a Polònia e a Repubbrica Ceca; a sûd co l'Austria e a Svissëa e a ponente co-a Fransa, o Luscemburgo, o Belgio e i Paixi Basci.

Germania
Germania – BandieraGermania - Stemma
(detàggi)(detàggi)
(DE) Einigkeit und Recht und Freiheit
Unitæ, giustìçia e libertæ
Germania - Localizzazione
Germania - Localizzazione
A Germània, indicâ in vèrde ciù scûo inte l'Unión Eoropêa, in favê.
Dæti aministratîvi
Nómme conplêtoRepùbrica Federâle de Germània
Nómme ofiçiâ(DE) Bundesrepublik Deutschland
Léngoe ofiçiæLengua tedesca
Âtre léngoeMinorànse lengoìstiche riconosciûe
Capitâle Berlìn  (3 769 491[1] ab. / 2019)
Polìtica
Fórma de govèrnoRepùbrica parlamentâre federâle
Prescidénte federâleFrank-Walter Steinmeier
Cançelê federâleOlaf Scholz
Proclamaçión23 màzzo 1949
Intrâ inte l'ONU18 seténbre 1973 (cómme Germània Òvest)
Intrâ inte l'UE25 màrso 1957
(mènbro fondatô) (cómme Germània Òvest)
Superfìcce
Totâle357 582[1] km² (64º)
% de ægoe2,18%
Popolaçión
Totâle83.995.966[2] ab. (17-04-2021) (19º)
Denscitæ240 ab./km²
Tàscio de créscita0,32% (2020)
Nómme di abitàntiTedéschi
Giögrafîa
ContinénteEoröpa
Fûzo oràrioUTC+1
UTC+2 in oâ legâle
Economîa
ValûtaŒüro
PIL (nominâle)4 000 386[3] milioìn de $ (2019) (4º)
PIL pro capite (nominâle)48 264[3] $ (2018) (18º)
PIL (PPA)4 356 353[3] milioìn de $ (2018) (5º)
PIL pro capite (PPA)52 558[3] $ (2018) (17º)
ISU (2016)0,926 (tànto âto) (4º)
Feconditæ1,4 (2010)[4]
Consùmmo energético0,67 kWh/ab. anno
Vàrie
Codici ISO 3166DE, DEU, 276
TLD.de, .eu
Prefìsso tel.+49
Sigla autom.D
Inno naçionâDas Lied der Deutschen[5]
Fèsta naçionâ3 òtôbre
Germania - Mappa
Germania - Mappa
Evoluçión stòrica
Stâto precedénteGermània Òvest Germània Òvest
Germània Èst Germània Èst
 

A Germania a l'è unn-a repûbbrica federâ de sezze stati (dîti Bundesländer in tedesco). O pàize into passòu o l'êa formòu da diversci stati sovren co-a seu coltûa, religión e stöia, l'unificaçión a l'è stæta compìa into 1871.

A repûbbrica federâ de Germania a l'è parte de Nacioin Unïe, da NATO, do G8 e de l'Union Europea. A l'è a ciù popolôsa e economicamente fòrte naçión de l'Union Europea e a tèrsa naçion do móndo pe economia e pe esportaçión.

Stöiamodìfica

Stöia antiga e e tribù tedesche (100 aC – 300 dC)modìfica

O Sacro Impêo Roman e a Naçion Tedesca (843-1806)modìfica

O mæximo argoménto in detàggio: Sacro Impêo Roman.

Restauraçion e revoluçion (1814-71)modìfica

Segondo Impeo Tedesco (1871-1918)modìfica

Repubbrica de Weimar (1919-33)modìfica

Tèrso Reich (1933–45)modìfica

Divixoìn e reunificaçión (1945-90)modìfica

Da-a fin da segonda guæra mondiâ a Germania e a seu capitâ son stæte spartïe in te quattro zöne de ocupaçion. I settoi ocupæ da Fransa, Regno Unïo e Stati Unïi d'America se son unîi o 23 de Mazzo do 1949 pe formâ a Repubbrica Federâ de Germania, o settô ocupòu da l'Union de Repubbriche Soçialiste Sovietiche o l'à formòu a Repubbrica Democratega Tedesca o 7 de otôbre do 1949. I doî stati ean dîti a-e cûrte: Germania Ovest e Germania Est respettivamente.A Germania a l'é stæta riunîa a-i 3 de otôbre do 1990 apreuvo a-a chéita da Miâgia de Berlin into 1989.

A Germania into mazzo do 1945 sotta l'ocupaçion di potense aleæ

Divixioin Amministratïvemodìfica

A Germania a l'è divîza inte 16 stati:

Nomme zeneizeNomme tedesco
StatoCapitâLandHauptstadt
1Baden-WürrtenbergStoccardaBaden-WürttembergStuttgart
2Stato franco da BaveaMonegoFreistaat BayernMünchen
3BerlinBerlinBerlinBerlin
4BrandenburgoPotsdamBrandenburgPotsdam
5Franca Çittæ Anseatega de BremmaBrema(Freie Hansestadt) BremenBremen
6Franca Çittæ Anseatega de AmbùrgoAmbùrgo(Freie und Hansestadt) HamburgHamburg
7AssiaWiesbadenHessenWiesbaden
8Mecklenburgo Pomerania OççidentâSchwerinMecklenburg-VorpommernSchwerin
9Bassa SassoniaHannoverNiedersachsenHannover
10Renania do Nòrd-VestfalliaDüsseldorfNordrhein-WestfalenDüsseldorf
11Renania PalatinatoMainzRheinland-PfalzMainz
12SaarlandSaarbrückenSaarlandSaarbrücken
13Stato franco da SassoniaDresda(Freistaat) SachsenDresden
14Sassonia AnhaltMagdeburgoSachsen-AnhaltMagdeburg
15Schleswig HolsteinKielSchleswig-HolsteinKiel
16Stato franco da TuringiaErfurt(Freistaat) ThüringenErfurt

Nòttemodìfica

  1. 1,0 1,1 Statistisches Bundesamt - Ente statistico federale, in sce statistik-portal.de. URL consultòu o 31 dicembre 2019 (archiviòu da l'url òriginâle o 3 màzzo 2009).
  2. https://www.worldometers.info/world-population/germany-population/
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (EN) World Economic Outlook Database, April 2019, Fóndo Monetâio Internaçionâle. URL consultòu o 16 màzzo 2019 (archiviòu da l'url òriginâle o 19 màrso 2021).
  4. Tasso di fertilità nel 2010, in sce data.worldbank.org. URL consultòu o 12 frevâ 2013 (archiviòu da l'url òriginâle o 23 frevâ 2013).
  5. A vêgne cantâ sôlo a tèrsa ströfa, a quæ a l'incoménsa co-e paròlle Einigkeit und Recht und Freiheit (Unitæ, giustìçia e libertæ).

Âtri progettimodìfica

Colegamenti esternimodìfica

Contròllo de outoritæVIAF (EN189116956 · ISNI (EN0000 0001 2285 4945 · LCCN (ENn80125931 · GND (DE4011882-4 · BNF (FRcb12205186t (data) · BNE (ESXX450924 (data) · NDL (ENJA00561571 · WorldCat Identities (ENn80-125931