Sukkulente

Saftreiche Pflanzen, die an besondere Klima- und Bodenverhältnisse angepasst sind

Sukkulenten (Einzahl die Sukkulente,[1] von lateinisch sucus für ‚Saft‘ bzw. suculentus für ‚saftreich‘[2]) sind saftreiche Pflanzen, die an besondere Klima- und Bodenverhältnisse angepasst sind. Je nach dem Pflanzenorgan, das zur Wasserspeicherung umgebildet ist, wird zwischen Blatt-, Stamm- und Wurzelsukkulenten unterschieden, wobei alle Kombinationen möglich sind. Im Bereich der Anatomie wird flüssigkeitsreiches Gewebe als sukkulent bezeichnet.

Sukkulente Pflanzen speichern Wasser in ihren Pflanzenteilen, hier in den Blättern von Aloe vera.

Obwohl Kakteen nur einen sehr kleinen Teil aller existierenden Sukkulenten ausmachen, gelten sie als die bekanntesten Vertreter der sukkulenten Pflanzen. Im Sprachgebrauch wird deshalb zwischen Kakteen und „anderen“ Sukkulenten unterschieden.

Wegen der bei den einzelnen Arten sehr unterschiedlich ausgeprägten Sukkulenz ist eine genaue Trennung zwischen sukkulenten und nicht sukkulenten Arten manchmal sehr schwierig. Selbst innerhalb einer Art können sukkulente und nicht sukkulente Exemplare vorkommen. An der Grenzlinie liegen sowohl eher krautige oder holzige Pflanzen als auch solche, die in ihrer Rübenwurzel eher Zucker und Stärke als Wasser speichern. Sukkulenten werden gelegentlich auch als Fettpflanzen bezeichnet.

Familien und GattungenBearbeiten

Pflanzenfamilien und -gattungen, in denen sich Sukkulenten befinden, sind in der folgenden Tabelle aufgeführt. Um die Tabelle übersichtlich und lesbar zu halten, sind alle Familien und Gattungen alphabetisch nach ihrem botanischen Namen aufgeführt und mit den deutschen Trivialnamen der Familien, falls vorhanden, ergänzt. An dieser Stelle unberücksichtigt bleiben die deutschen Gattungsnamen, die Autoren der Taxa sowie Angaben über Synonyme und weitere hierarchische Stufe der biologischen Systematik (wie Unterfamilien), die den einzelnen Artikeln zu entnehmen sind.

FamilieGattungBeispielbild
Agavengewächse
(Agavaceae)[B1 1][B1 2]
Agave, Beschorneria, Chlorophytum, Furcraea, Hesperaloe, Hesperoyucca, Yucca
Agave victoriae-reginae
Mittagsblumengewächse
(Aizoaceae)
Acrodon, Acrosanthes, Aethephyllum, Aizoanthemum, Aizoon, Aloinopsis, Amphibolia, Antegibbaeum, Antimima, Apatesia, Aptenia, Arenifera, Argyroderma, Aridaria, Aspazoma, Astridia, Bergeranthus, Bijlia, Braunsia, Brownanthus, Calamophyllum, Carpanthea, Carpobrotus, Carruanthus, Caryotophora, Cephalophyllum, Cerochlamys, Chasmatophyllum, Cheiridopsis, Circandra, Cleretum, Conicosia, Conophytum, Corpuscularia, Cylindrophyllum, Cypselea, Deilanthe, Delosperma, Dicrocaulon, Didymaotus, Dinteranthus, Diplosoma, Disphyma, Dorotheanthus, Dracophilus, Drosanthemum, Eberlanzia, Ebracteola, Ectotropis, Enarganthe, Erepsia, Esterhuysenia, Faucaria, Fenestraria, Frithia, Galenia, Gibbaeum, Glottiphyllum, Gunniopsis, Hallianthus, Hammeria, Hartmanthus, Hereroa, Ihlenfeldtia, Jacobsenia, Jensenobotrya, Jordaaniella, Juttadinteria, Khadia, Lampranthus, Lapidaria, Leipoldtia, Lithops, Machairophyllum, Malephora, Marlothistella, Mesembryanthemum, Mestoklema, Meyerophytum, Mitrophyllum, Monilaria, Mossia, Muiria, Namaquanthus, Namibia, Nananthus, Nelia, Neohenricia, Octopoma, Odontophorus, Oophytum, Orthopterum, Oscularia, Ottosonderia, Peersia, Phyllobolus, Pleiospilos, Plinthus, Polymita, Prenia, Prepodesma, Psammophora, Psilocaulon, Rabiea, Rhinephyllum, Rhombophyllum, Ruschia, Ruschianthemum, Ruschianthus, Saphesia, Sarcozona, Sceletium, Schlechteranthus, Schwantesia, Scopelogena, Sesuvium, Skiatophytum, Smicrostigma, Stayneria, Stoeberia, Stomatium, Synaptophyllum, Tanquana, Tetragonia, Titanopsis, Trianthema, Tribulocarpus, Trichodiadema, Vanheerdea, Vanzijlia, Vlokia, Wooleya, Zaleya, Zeuktophyllum
Carpobrotus edulis
Lithops hallii
Trichodiadema densum
Fuchsschwanzgewächse
(Amaranthaceae)
Arthraerva, Dendroportulaca, Salicornia
Salicornia europaea
Amaryllisgewächse
(Amaryllidaceae)[B1 3]
Boophane, Brunsvigia, Cyrtanthus, Haemanthus, Rauhia
Haemanthus albiflos
AnacampserotaceaeAnacampseros (einschließlich Avonia), Grahamia, Talinopsis
Anacampseros rufescens
Sumachgewächse
(Anacardiaceae)[B2 1]
Operculicarya, Pachycormus
Pachycormus discolor
Doldenblütler
(Apiaceae)
Crithmum, Steganotaenia
Crithmum maritimum
Hundsgiftgewächse
(Apocynaceae)
Absolmsia, Adenium, Apteranthes, Asclepias, Aspidoglossum, Aspidonepsis, Baynesia, Brachystelma, Caralluma, Ceropegia, Cibirhiza, Cynanchum, Dischidia, Dischidiopsis, Duvalia, Duvaliandra, Echidnopsis, Edithcolea, Fanninia, Fockea, Glossostelma, Hoodia, Hoya, Huernia, Huerniopsis, Ischnolepis, Larryleachia, Lavrania, Madangia, Mandevilla, Marsdenia, Matelea, Micholitzia, Miraglossum, Notechidnopsis, Odontostelma, Ophionella, Orbea, Orbeanthus, Pachycarpus, Pachypodium, Pectinaria, Petopentia, Piaranthus, Plumeria, Pseudolithos, Quaqua, Raphionacme, Rhytidocaulon, Riocreuxia, Sarcorrhiza, Sarcostemma, Schizoglossum, Schlechterella, Stapelia, Stapelianthus, Stapeliopsis, Stathmostelma, Stenostelma, Stomatostemma, Tavaresia, Trachycalymma, Tridentea, Tromotriche, White-Sloanea, Xysmalobium
Edithcolea grandis var. baylissiana
Pachypodium brevicaule
Aronstabgewächse
(Araceae)[B1 4]
Zamioculcas
Zamioculcas zamiifolia
Araliengewächse
(Araliaceae)[B2 2]
Cussonia
Cussonia paniculata
Spargelgewächse
(Asparagaceae)[B1 5][B1 6][B1 7][B1 8]
Beaucarnea, Calibanus, Cordyline, Dasylirion, Dracaena, Eriospermum, Myrsiphyllum, Nolina, Sansevieria
Dracaena draco
Affodillgewächse
(Asphodelaceae)[B1 9][B1 10]
Aloe, Astroloba, Bulbine, Chortolirion, Gasteria, Haworthia, Poellnitzia, Trachyandra
Aloe mitriformis
Korbblütler
(Asteraceae)
Baeriopsis, Coulterella, Crassocephalum, Didelta, Gynura, Kleinia, Osteospermum, Othonna, Polyachyrus, Porophyllum, Pteronia, Senecio, Stevia
Othonna capensis
Balsaminengewächse
(Balsaminaceae)[B2 3]
Impatiens 
Basellgewächse
(Basellaceae)[B2 4]
Anredera, Basella
Anredera cordifolia
Schiefblattgewächse
(Begoniaceae)[B2 5]
Begonia
Begonia dregei
Kreuzblütengewächse
(Brassicaceae)[B2 6]
Heliophila, Lepidium
Lepidium phlebopetalum
Bromeliengewächse
(Bromeliaceae)[B1 11]
Puya laxa
Balsambaumgewächse
(Burseraceae)[B2 7]
Beiselia, Bursera, Commiphora
Beiselia mexicana
Kakteengewächse
(Cactaceae)
Acanthocalycium, Acanthocereus, Ariocarpus, Armatocereus, Arrojadoa, Arthrocereus, Astrophytum, Austrocactus, Aztekium, Bergerocactus, Blossfeldia, Brachycereus, Browningia, Brasilicereus, Calymmanthium, Carnegiea, Cephalocereus, Cereus, Cintia, Cipocereus, Cleistocactus, Coleocephalocereus, Copiapoa, Corryocactus, Coryphantha, Dendrocereus, Denmoza, Discocactus, Disocactus, Echinocactus, Echinocereus, Echinopsis, Epiphyllum, Epithelantha, Eriosyce, Escobaria, Escontria, Espostoa, Espostoopsis, Eulychnia, Facheiroa, Ferocactus, Frailea, Geohintonia, Gymnocalycium, Haageocereus, Harrisia, Hatiora, Hylocereus, Jasminocereus, Lasiocereus, Leocereus, Lepismium, Leptocereus, Leuchtenbergia, Lophophora, Maihuenia, Malacocarpus, Mammillaria, Mammilloydia, Matucana, Melocactus, Micranthocereus, Mila, Myrtillocactus, Neobuxbaumia, Neolloydia, Neoraimondia, Neowerdermannia, Obregonia, Opuntia, Oreocereus, Oroya, Ortegocactus, Pachycereus, Parodia, Pediocactus, Pelecyphora, Peniocereus, Pereskia, Pereskiopsis, Pilosocereus, Polaskia, Praecereus, Pseudoacanthocereus, Pseudorhipsalis, Pterocactus, Pygmaeocereus, Quiabentia, Rauhocereus, Rebutia, Rhipsalis, Samaipaticereus, Schlumbergera, Sclerocactus, Selenicereus, Stenocactus, Stenocereus, Stephanocereus, Stetsonia, Strombocactus, Tacinga, Thelocactus, Turbinicarpus, Uebelmannia, Weberbauerocereus, Weberocereus, Yungasocereus
Carnegia gigantea
Mammillaria zeilmanniana
Carnegia gigantea
Glockenblumengewächse
(Campanulaceae)[B2 8]
Brighamia
Brighamia insignis
Kaperngewächse
(Capparaceae)
Maerua 
Melonenbaumgewächse
(Caricaceae)[B2 9]
Carica, Jacarathia
Carica chilensis
Nelkengewächse
(Caryophyllaceae)
Honckenya
Honckenya peploides
CochlospermaceaeCochlospermum
Cochlospermum vitifolium
Commelinagewächse
(Commelinaceae)[B1 12]
Aneilema, Callisia, Cyanotis, Tradescantia, Tripogandra
Tradescantia fluminensis
Windengewächse
(Convolvulaceae)[B2 10]
Ipomoea, Stictocardia, Turbina
Ipomoea cairica
CostaceaeCostus 
Dickblattgewächse
(Crassulaceae)
Adromischus, Aeonium, Afrovivella, Aichryson, Cotyledon, Crassula, Cremnophila, Cremnosedum, Dudleya, Echeveria, Graptopetalum, Hylotelephium, Hypagophytum, Kalanchoe, Lenophyllum, Meterostachys, Monanthes, Orostachys, Pachyphytum, Perrierosedum, Phedimus, Pistorinia, Prometheum, Pseudosedum, Rhodiola, Rosularia, Sedella, Sedum, Sempervivum, Sinocrassula, Tacitus, Thompsonella, Tylecodon, Umbilicus, Villadia
Aeonium tabuliforme
Kürbisgewächse
(Cucurbitaceae)
Apodanthera, Brandegea, Cephalopentandra, Ceratosanthes, Citrullus, Coccinia, Corallocarpus, Cucumella, Cucumis, Cucurbita, Cyclantheropsis, Dendrosicyos, Doyera, Eureindra, Fevillea, Gerrandanthus, Gynostemma, Halosicyos, Ibervilla, Kedostris, Marah, Momordica, Neoalsomitra, Odosicyos, Parasicyos, Syrigia, Telfairia, Thladiantha, Trochomeria, Trochomeriopsis, Tumamoca, Xerosicyos, Zehneria, Zygosicyos
Marah macrocarpa
DavalliaceaeDavallia
Davallia canariensis
Didiereaceae[B2 11]Alluaudia, Alluaudiopsis, Decarya, Didierea
Didierea madagascariensis
Yamswurzelgewächse
(Dioscoreaceae)[B1 13]
Dioscorea
Dioscorea elephantipes
Speerblumen
(Doryanthaceae)[B1 14]
Doryanthes
Doryanthes excelsa
Heidekrautgewächse
(Ericaceae)[B2 12]
Sphyrospermum
Sphyrospermum buxifolium
Wolfsmilchgewächse
(Euphorbiaceae)
Cnidoscolus, Euphorbia, Jatropha
Euphorbia obesa subsp. symmetrica
Hülsenfrüchtler
(Fabaceae)[B2 13]
Delonix, Dolichos, Erythrina, Neorautanenia, Pachyrhizus, Tylosema
Delonix decaryi
Fouquieriaceae[B2 14]Fouquieria
Fouquieria splendens
Storchschnabelgewächse
(Geraniaceae)
Monsonia, Pelargonium, Sarcocaulon
Sarcocaulon multifidum
Gesneriengewächse
(Gesneriaceae)[B2 15]
Aeschynanthus, Alsobia, Chirita, Codonanthe, Columnea, Nematanthus, Sinningia, Streptocarpus
Alsobia dianthiflora
Hyazinthengewächse
(Hyacinthaceae)[B1 15]
Albuca, Bowiea, Dipcadi, Drimia, Hyacinthus, Lachenalia, Ledebouria, Litanthus, Massonia, Ornithogalum, Rhadamanthus, Rhodocodon, Schizobasis, Urginea, Whiteheadia
Bowiea volubilis
Icacinaceae[B2 16]Pyrenacantha
Pyrenacantha malvifolia
Lippenblütengewächse
(Lamiaceae)[B2 17]
Aeollanthus, Dauphinea, Perrierastrum, Plectranthus, Solenostemon, Tetradenia, Thorncroftia
Plectranthus fruticosus
Wasserschlauchgewächse
(Lentibulariaceae)
Pinguicula
Pinguicula cyclosecta
Blumennesselgewächse
(Loasaceae)[B2 18]
Schismocarpus 
Riemenblumengewächse
(Loranthaceae)[B2 19]
Tapinanthus 
Malvengewächse
(Malvaceae)
Adansonia, Brachychiton, Cavanillesia, Ceiba, Pseudobombax, Sterculia
Adansonia digitata
Schwarzmundgewächse
(Melastomataceae)[B2 20]
Medinilla
Medinilla magnifica
Mahagonigewächse
(Meliaceae)[B2 21]
Entandrophragma
Entandrophragma caudatum
Mondsamengewächse
(Menispermaceae)[B2 22]
Chasmanthera, Stephania, Tinospora
Stephania suberosa
MontiaceaeCalyptrotheca, Ceraria, Cistanthe, Lewisia, Parakeelya, Portulacaria, Schreiteria
Anacampseros alstonii
Maulbeergewächse
(Moraceae)[B2 23]
Dorstenia, Ficus
Dorstenia gigas
MoringaceaeMoringa
Moringa ovalifolia
Orchideen
(Orchidaceae)[B1 16]
Phalaenopsis deliciosa
Sauerkleegewächse
(Oxalidaceae)[B2 24]
Oxalis
Oxalis ortgiesii
Passionsblumengewächse
(Passifloraceae)[B2 25]
Adenia
Adenia pechuellii
Sesamgewächse
(Pedaliaceae)[B2 26]
Pterodiscus, Sesamothamnus, Uncarina
Uncarina grandidieri
PhyllanthaceaePhyllanthus
Phyllanthus mirabilis
Kermesbeerengewächse
(Phytolaccaceae)[B2 27]
Phytolacca
Phytolacca dioica
Pfeffergewächse
(Piperaceae)[B2 28]
Peperomia
Peperomia graveolens
Portulakgewächse
(Portulacaceae)
Portulaca
Portulaca grandiflora
Rötegewächse
(Rubiaceae)[B2 29]
Anthorrhiza, Hydnophythum, Hydrophylax, Myrmecodia, Myrmephythum, Phylohydrax, Squamellaria
Myrmecodia tuberosa
Sandelholzgewächse
(Santalaceae)
Viscum
Viscum minimum
Seifenbaumgewächse
(Sapindaceae)[B2 30]
Erythrophysa
Erythrophysa alata
Steinbrechgewächse
(Saxifragaceae)
Tetilla, Bergenia, Saxifraga
Saxifraga exarata
Nachtschattengewächse
(Solanaceae)
Nolana
Nolana rostrata
TalinaceaeAmphipetalum, Talinella, Talinum
Talinum tenuissimum
Brennnesselgewächse
(Urticaceae)[B2 31]
Laportea, Obertia, Pilea, Sarcopilea
Pilea microphylla
Weinrebengewächse
(Vitaceae)[B2 32]
Cissus, Cyphostemma
Cyphostemma juttae
Grasbaumgewächse
(Xanthorrhoeaceae)[B1 17]
Xanthorrhoea johnsonii
Jochblattgewächse
(Zygophyllaceae)
Augea, Zygophyllum
Zygophyllum fruticulosum

LiteraturBearbeiten

  • Urs Eggli (Hrsg.): Sukkulenten-Lexikon. Einkeimblättrige Pflanzen (Monocotyledonen). Eugen Ulmer, Stuttgart 2001, ISBN 3-8001-3662-7.
  1. Agavaceae, S. 1–103, 6 Gattungen
  2. Anthericaceae, S. 236–237, 1 Gattung
  3. Amaryllidaceae, S. 232–236, 5 Gattungen
  4. Araceae, S. 238–239, 1 Gattung
  5. Asparagaceae, S. 239–241, 1 Gattung
  6. Dracaenaceae, S. 269–284, 3 Gattungen
  7. Eriospermaceae, S. 284–285, 1 Gattung
  8. Nolinaceae, S. 299–306, 4 Gattungen
  9. Aloaceae, S. 103–231, 6 Gattungen, 12 Hybridgattungen
  10. Asphodelaceae, S. 241–256, 2 Gattungen
  11. Bromeliaceae, S. 256–257, nur erwähnt, keine Gattungen beschrieben
  12. Commelinaceae, S. 257–265, 5 Gattungen
  13. Dioscoreaceae, S. 265–268, 1 Gattung
  14. Doryanthaceae, S. 268–269, 1 Gattung
  15. Hyacinthaceae, S. 286–299, 15 Gattungen
  16. Orchidaceae, S. 306–307, nur erwähnt, keine Gattungen
  17. Xanthorrhoeaceae, S. 307, Xanthorrhoea nur erwähnt, keine Gattungen
  • Urs Eggli (Hrsg.): Sukkulenten-Lexikon. Zweikeimblättrige Pflanzen (Dicotyledonen). Eugen Ulmer, Stuttgart 2002, ISBN 3-8001-3915-4.
  1. Anacardiaceae, S. 3–4, 2 Gattungen
  2. Araliaceae, S. 13–14, 1 Gattung
  3. Balsaminaceae, S. 42, 1 Gattung
  4. Basellaceae, S. 43–44, 2 Gattung
  5. Begoniaceae, S. 45–47, 1 Gattung
  6. Brassicaceae, S. 52–55, 2 Gattungen
  7. Burseraceae, S. 56–61, 3 Gattungen
  8. Campanulaceae, S. 63, 1 Gattung
  9. Caricaceae, S. 65–67, 2 Gattungen
  10. Convolvulaceae, S. 69–74, 3 Gattungen
  11. Didiereaceae, S. 99–101, 4 Gattungen
  12. Ericaceae, S. 102, 1 Gattung
  13. Fabaceae, S. 244–252, 6 Gattungen
  14. Fouquieriaceae, S. 253–255, 1 Gattung
  15. Gesneriaceae, S. 290–305, 8 Gattungen
  16. Icacinaceae, S. 305–306, 1 Gattung
  17. Lamiaceae, S. 307–326, 7 Gattungen
  18. Loasaceae, S. 327–328, 1 Gattung
  19. Loranthaceae, S. 328–329, 1 Gattung
  20. Melastomataceae, S. 329–330, 1 Gattung
  21. Meliaceae, S. 330–331, 1 Gattung
  22. Menispermaceae, S. 332–334, 3 Gattungen
  23. Moraceae, S. 334–345, 2 Gattungen
  24. Oxalidaceae, S. 355–358, 1 Gattung
  25. Passifloraceae, S. 359–374, 1 Gattung
  26. Pedaliaceae, S. 374–385, 3 Gattungen
  27. Phytolaccaceae, S. 385–386, 1 Gattung
  28. Piperaceae, S. 386–394, 1 Gattung
  29. Rubiaceae, S. 464–472, 7 Gattungen
  30. Sapindaceae, S. 473, 1 Gattung
  31. Urticaceae, S. 478–481, 4 Gattungen
  32. Vitaceae, S. 482–494, 2 Gattungen
  • Focke Albers, Ulli Meve (Hrsg.): Sukkulenten-Lexikon. Asclepiadaceae (Seidenpflanzengewächse). Eugen Ulmer, Stuttgart 2002, ISBN 3-8001-3982-0.
  • Urs Eggli (Hrsg.): Sukkulenten-Lexikon. Crassulaceae (Dickblattgewächse). Eugen Ulmer, Stuttgart 2003, ISBN 3-8001-3998-7.
  • Heidrun E. K. Hartmann (Hrsg.): Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae A–E. Springer Verlag, Berlin/Heidelberg/New York 2001, ISBN 3-540-41691-9.
  • Heidrun E. K. Hartmann (Hrsg.): Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae F–Z. Springer Verlag, Berlin/Heidelberg/New York 2001, ISBN 3-540-41723-0.
  • Edward F. Anderson: Das große Kakteen-Lexikon. Eugen Ulmer KG, Stuttgart 2005, ISBN 3-8001-4573-1.

EinzelnachweiseBearbeiten

  1. Eintrag „Sukkulente“ im Duden-Onlinewörterbuch
  2. Gerhard Wagenitz: Wörterbuch der Botanik. Die Termini in ihrem historischen Zusammenhang. 2., erweiterte Auflage. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg/Berlin 2003, ISBN 3-8274-1398-2, S. 316.

Weiterführende LiteraturBearbeiten

  • U. Eggli, R. Nyffeler: Living under temporarily arid conditions - succulence as an adaptive strategy. In: Bradleya. Band 27, 2009, S. 13–36.
  • R. Nyffeler, U. Eggli: An up-to-date familial and suprafamilial classification of succulent plants. In: Bradleya. Band 28, 2010, S. 125–144.

WeblinksBearbeiten

Commons: Sukkulenten – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien
🔥 Top keywords: Jagdfliegergeschwader 3Liste der Kulturdenkmäler in Hamburg-BahrenfeldUte KittelbergerZanggasseBaike: HauptseiteSpezial:SucheFranz KafkaSpecial:MyPage/toolserverhelferleinconfig.jsDie Passion (Fernsehsendung)Francis Scott Key BridgeBen (Sänger)Johann David WagnerPornhubKramer gegen KramerKafka (Fernsehserie)Fußball-Europameisterschaft 2024Liste der größten Auslegerbrücken3 Body ProblemAntonio RüdigerMax BrodAlesia GrafEurofighter TyphoonFritz WepperBaltimoreInka von PuttkamerRichard SerraFrancis Fulton-SmithNadja BenaissaNekrolog 2024XHamsterElisabeth Guttenberger27. MärzHauptseiteGründonnerstagDali (Schiff)Joel BasmanDustin HoffmanDeutschlandSarah VaughanDatei:Germany adm location map.svgMilena JesenskáMaximilian MittelstädtJustin HenryToni KroosDora DiamantHannes JaenickeThe Equalizer 3 – The Final ChapterDaniel KahnemanThomas HäßlerChatGPTKarfreitagDie drei SonnenDie VerwandlungRoad House (2024)Dune (2021)The Zone of Interest (Film)Julian AssangeKorolevo (archäologischer Fundplatz)Tanja WedhornIn 80 Tagen um die Welt (Fernsehserie)Humphrey CampbellRobert MusilRotflügelige ÖdlandschreckeOsternJulian NagelsmannKleopatra VII.Fußball-EuropameisterschaftOppenheimer (2023)Sean CombsRobert OppenheimerDie Brücke (1959)Timur ÜlkerMeryl StreepAaron Taylor-JohnsonPuttkamerLiv Lisa FriesTadschikistanRudolf HößHubertus von PuttkamerJimi Blue OchsenknechtFacebookJake GyllenhaalShōgun (2024)Deutsche FußballnationalmannschaftDer Fall Marianne VossMalaysia-Airlines-Flug 370DreikörperproblemFranz WerfelBlair Witch ProjectSabrina Mockenhaupt-GregorSpezial:BeobachtungslisteElmar WepperPeter SchillingHulk (Film)Mola AdebisiValerie SolanasSpezial:Letzte ÄnderungenYouTubePoor ThingsZDFBeverly Hills Cop IIIChronologie des russischen Überfalls auf die UkraineAndy Warhol