Марыя Канапніцкая

польская паэтэса, навелістка, пісьменніца, публіцыстка, перакладчыца, журналістка, літаратурны крытык, рэдактар, дзяячка польскага незале

Марыя Канапні́цкая, дзявочае Васілоўская (польск.: Maria Konopnicka; 23 мая 1842, Сувалкі — 8 кастрычніка 1910, Львоў) — польская пісьменніца, паэтэса, перакладчыца; буйнейшы майстар польскай рэалістычнай літаратуры.

Марыя Канапніцкая
польск.: Maria Konopnicka
Асабістыя звесткі
ПсеўданімыJan Sawa
Дата нараджэння23 мая 1842(1842-05-23)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці8 кастрычніка 1910(1910-10-08)[1][2][…] (68 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасціпаэтка, пісьменніца, эсэістка, дзіцячая пісьменніца, літаратурная крытык, перакладчыца, children's rights activist, рэдактар
Мова твораўпольская
ПодпісВыява аўтографа
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку

Біяграфіяправіць

Нарадзілася ў 1842 годзе ў Сувалках, рана страціла бацькоў. У 1850-я гады выхоўвалася ў манастырскім пансіёне ў Варшаве, дзе пасябравала з Эльжбетай Паўлоўскай (Элізай Ажэшка), таксама выхаванкай пансіёна.

У 20 гадоў выйшла замуж за Яраслава Канапніцкага. Сям’я Канапніцкіх была звязаная з паўстаннем 1863 года, баючыся пераследу, Канапніцкія з’ехалі ў Германію і вярнуліся на радзіму ў 1865 годзе пасля аб’яўлення амністыі.

Неаднаразова наведвала Беларусь, перапісвалася з Я. Лучынам.

Памерла ў 1910 годзе ў Львове, пахавана на Лычакаўскіх могілках.

Творчасцьправіць

Дэбютавала у друку ў 1870 годзе. Першы цыкл вершаў «У гарах» (1876—78). Вядомасць прынёс цыкл лірыка-эпічных вершаў «Карцінкі» (1879—80). Асноўныя матывы яе творчасці — сялянская нядоля, жыццё гарадской беднаты, любоў да радзімы, вера ў народ, у надыход справядлівасці (зборнікі «Паэзія», т. 1—4, 1881—96; «Лініі і гукі», 1897; «Італія», 1901; «Людзям і часу», 1904). Паэзіі М. Канапніцкай уласцівы дэмакратызм, спалучэнне лірычнасці і публіцыстычнасці, блізкасць да фальклору. У эпічнай паэме «Пан Бальнэр у Бразіліі» (1892—1906, поўнае выд. 1910) праз трагічны лёс польскіх сялян-эмігрантаў паказаны веліч народа, яго патрыятызм. Аўтар зборнікаў апавяданняў «Чатыры навелы» (1888), «Мае знаёмыя» (1890), «На Нарманскім беразе» (1904), апавядання «З узломам» (1892), кнігі «Міцкевіч, яго жыццё і душа» (1899).

Напісала аповесць для дзяцей «Пра гномаў і сіротку Марысю», цыклы народных песняў «З лугоў і палёў», «На жалейцы». Таксама вядомая як публіцыстка і літаратурны крытык.

Грамадская дзейнасцьправіць

Актыўна займалася дзейнасцю па абароне правоў жанчын.

Беларускія перакладыправіць

  • Дым. — Вільня, 1908;
  • Мэндэль Гданскі… — Мн., 1930;
  • Пра гномаў і сіротку Марысю. — Мн., 1984;
  • Канапніцкая М.: (вершы) / Перакл. Я. Купалы, В. Сёмухі // Роднае слова. — 2002. № 4.

Зноскі

  1. а б Maria Konopnicka // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Maria Konopnicka // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б Конопницкая Мария // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. а б Blumesberger S. Handbuch der österreichischen Kinder- und Jugendbuchautorinnen — 2014. — Т. 1. — S. 594–595. — ISBN 978-3-205-78552-1
  5. Степанович К. Л. Личаківський некрополь — 2006. — С. 119. — ISBN 978-966-8955-00-5

Літаратураправіць

Спасылкіправіць

Лагатып Вікіцытатніка
У Вікікрыніцах ёсць тэксты па тэме
Марыя Канапніцкая
🔥 Top keywords: Галоўная старонкаЮпітэр (планета)Адмысловае:RecentChangesАнгкор-ВатКарлес ПучдэмонВялікабрытаніяАдмысловае:SearchСтакгольмСвяшчэнная Рымская імперыяСёмы сынКукурузаАндрусь ТакіндангУладзімір КараткевічГай Юлій ЦэзарВікіпедыя:ФорумСавецкі партызанскі рух у Беларусі (1941—1944)Дэзоксірыбануклеінавая кіслатаСмарт-кантрактНацыяналізмУННВВасіль БыкаўКанадаМодуль:Namespace detect/dataУдзельнік:Мацей Міканораў/AP$ENTБеларусьГеркуланумКаралеўскія батанічныя сады К’юЕгіпетХрышчэнне РусіВольха чорнаяФэнтэзіВікіпедыя:СупольнасцьКатэгорыя:Жывёлы паводле алфавітаGoogle MapsВалерый Станіслававіч МянжынскіВікіпедыя:ДаведкаБеларуская моваЯдзерная рэакцыяSpecial:SearchВікіпедыя:Да выдаленняАгнэта ФэльтскугАляксандр Валер’евіч ХаджаеўІнданезіяВікіпедыя:Што такое свабодная энцыклапедыяKufar.byПартал:Актуальныя падзеіЧэмпіянат свету па футболе 2022Янка КупалаPornhubМалавіOnliner.byГамеланТэракт у «Крокус Сіці Холе»Якуб КоласВікіпедыя:Адмова ад адказнасціБрамбіБразіліяКаірМінскАсташынКлаўдзій Сцяпанавіч Дуж-ДушэўскіКарым БенземаВікіпедыя:Праект:WikiGap 2024 BelarusШаблон:Арыфметычныя аперацыіІерыхон (тэлесерыял)Напалеон I БанапартВялікдзеньВялікае Княства ЛітоўскаеЧэхіяМастурбацыяРымска-Каталіцкая ЦаркваБелсатКузьма ЧорныФранцыск СкарынаЗнак бядыКастусь КаліноўскіuknytМука120-я зенітна-ракетная брыгадаСпіс беларускіх імёнДжон Рональд Руэл ТолкінТадэвуш КасцюшкаБясхвостыя земнаводныяПартал:Беларусь/Праўладны ліст спартсменаўТобі АлдэрвейрэлдКарл XIV ЮханВікісховішчаЧырвоным па БелымІнструкцыя па транслітарацыіMuroveiУльтраправыяАбдэль Хамід Махамед ДбэйбеВікіпедыя:Паведамленні пра памылкіБаварыяMelodifestivalenАлегзандрыяПрыслоўеУдзельнік:DBaturaЖуліу Баптыста