Еўрапейскае касмічнае агенцтва

Еўрапейскае касмічнае агенцтва (скарочана ЕКА; англ.: European Space Agency, ESA) — міжнародная арганізацыя, створаная ў 1975 годзе ў мэтах даследавання космасу.

Еўрапейскае касмічнае агенцтва
Краіна
Штаб-кватэра

Сцяг Францыі ПарыжДадатковыя цэнтры:

Тып арганізацыіміжнародная арганізацыя
Афіцыйныя мовыанглійская, французская і нямецкая
Кіраўнікі
Генеральны дырэктарЖан-Жак Дардэн
(Jean-Jacques Dordain)
Заснаванне
Дата заснавання31 мая 1975 года
ГалінаНавукова-даследчая работа[d][1] і activities of extraterritorial organizations and bodies[d][2]
Колькасць супрацоўнікаў
Член у22 дзяржавы-удзельніцы
ESA.int
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

ЕКА складаецца з 22 сталых членаў, у некаторых праектах таксама бяруць удзел Славенія, Латвія і Канада.

Арганізацыя ЕКАправіць

Штаб-кватэра Агенцтва знаходзіцца ў Парыжы. У Нордвейку (Нідэрланды) размешчаны Еўрапейскі цэнтр касмічных даследаванняў і тэхналогій. Еўрапейскі касмічны цэнтр кіравання размешчаны ў Дармштаце (Германія). У іншым германскім горадзе, Кёльне, размешчаны Еўрапейскі цэнтр астранаўтаў. Цэнтр назірання за Зямлёй і інфармацыйны цэнтр Еўрапейскага касмічнага агенцтва знаходзяцца ў Фраскаці пад Рымам (Італія). Для запускаў створаных касмічных апаратаў выкарыстоўваецца касмадром Куру ў Французскай Гвіяне. ЕКА мае кантактныя офісы ў Бельгіі, ЗША і Расіі і наземныя станцыі сачэння па ўсім свеце.

У агенцтве ўвесь час працуе 1907 чалавек (2005), а яго бюджэт складае 2977 мільёнаў еўра (2005).

Дзяржавы-удзельнікі і бюджэтправіць

Членства і ўклад у ESAправіць

     Краіны-ўдзельнікі ESA     паводле ECS пагаднення     падпісалі Пагадненне аб Супрацоўніцтве
     Краіны-ўдзельнікі ESA     Асацыяваныя ўдзельнікі     паводле ECS пагаднення     якія падпісалі Пагадненне пра Супрацоўніцтва

У гэтай табліцы прадстаўлена агульная інфармацыя пра краіны, якія ўваходзяць у ESA, і іх уклад.

ДзяржаваУваходжаннеНацыянальная праграмаУклад
(млн. €)
Уклад
(%)
Францыя[5]01980-10-30 30 кастрычніка 1980CNES&&&&&&&&&&&&0718.800000718,8&&&&&&&&&&&&&017.90000017,9%
Германія01980-10-30 30 кастрычніка 1980DLR&&&&&&&&&&&&0750.500000750,5&&&&&&&&&&&&&018.70000018,7%
Італія01980-10-30 30 кастрычніка 1980ASI&&&&&&&&&&&&0350.500000350,5&&&&&&&&&&&&&&08.7000008,7%
Вялікабрытанія01980-10-30 30 кастрычніка 1980UKSA&&&&&&&&&&&&0240.&&&&&0240,0&&&&&&&&&&&&&&06.&&&&&06,0%
Іспанія01980-10-30 30 кастрычніка 1980CDTI&&&&&&&&&&&&0184.&&&&&0184,0&&&&&&&&&&&&&&04.6000004,6%
Бельгія01980-10-30 30 кастрычніка 1980BELSPO&&&&&&&&&&&&0169.800000169,8&&&&&&&&&&&&&&04.2000004,2%
Нідэрланды01980-10-30 30 кастрычніка 1980NSO&&&&&&&&&&&&&060.30000060,3&&&&&&&&&&&&&&01.5000001,5%
 Швейцарыя01980-10-30 30 кастрычніка 1980SSO&&&&&&&&&&&&0105.600000105,6&&&&&&&&&&&&&&02.6000002,6%
Швецыя01980-10-30 30 кастрычніка 1980SNSB&&&&&&&&&&&&&065.30000065,3&&&&&&&&&&&&&&01.6000001,6%
Данія01980-10-30 30 кастрычніка 1980DTU Space&&&&&&&&&&&&&027.80000027,8&&&&&&&&&&&&&&00.7000000,7%
Ірландыя01980-12-10 10 снежня 1980EI&&&&&&&&&&&&&015.60000015,6&&&&&&&&&&&&&&00.4000000,4%
Нарвегія[6]01986-12-30 30 снежня 1986NSC&&&&&&&&&&&&&063.10000063,1&&&&&&&&&&&&&&01.6000001,6%
Аўстрыя01986-12-30 30 снежня 1986FFG&&&&&&&&&&&&&052.20000052,2&&&&&&&&&&&&&&01.3000001,3%
Фінляндыя01995-01-01 01 студзеня 1995TEKES&&&&&&&&&&&&&019.40000019,4&&&&&&&&&&&&&&00.5000000,5%
Партугалія02000-11-14 14 лістапада 2000FCT&&&&&&&&&&&&&015.80000015,8&&&&&&&&&&&&&&00.4000000,4%
Грэцыя02005-03-09 9 сакавіка 2005ISARS&&&&&&&&&&&&&&08.6000008,6&&&&&&&&&&&&&&00.2000000,2%
Люксембург02005-06-30 30 чэрвеня 2005Luxinnovation&&&&&&&&&&&&&015.&&&&&015,0&&&&&&&&&&&&&&00.4000000,4%
Чэхія02008-11-12 12 лістапада 2008CSO&&&&&&&&&&&&&011.50000011,5&&&&&&&&&&&&&&00.3000000,3%
Румынія[7][8]02011-12-23 23 снежня 2011ROSA&&&&&&&&&&&&&&07.6000007,6&&&&&&&&&&&&&&00.2000000,2%
 Польшча02012-11-19 19 лістапада 2012CBK&&&&&&&&&&&&&&00.&&&&-0&&&&&&&&&&&&&&00.&&&&-0
Эстонія02015-02-04 4 лютага 2015ESO&&&&&&&&&&&&&&00.&&&&-0&&&&&&&&&&&&&&00.&&&&-0
Венгрыя02015-02-24 24 лютага 2015HSO&&&&&&&&&&&&&&00.&&&&-0&&&&&&&&&&&&&&00.&&&&-0
Асацыяваныя ўдзельнікі
Канада[9][10]01979-01-01 01 студзеня 1979[9]CSA&&&&&&&&&&&&&018.70000018,7&&&&&&&&&&&&&&00.5000000,5%
Удзельнікі і партнёры&&&&&&&&&&&02900.1000002 900,1&&&&&&&&&&&&&072.10000072,1%
Еўрасаюз02004-05-28 28 мая 2004[11]ESP&&&&&&&&&&&&0867.700000867,7&&&&&&&&&&&&&021.60000021,6%
паводле ECS пагаднення&&&&&&&&&&&&&&05.8000005,8&&&&&&&&&&&&&&00.1000000,1%
Іншыя паступленні02024 02024 &&&&&&&&&&&&0246.500000246,5&&&&&&&&&&&&&&06.1000006,1%
Усяго ESA&&&&&&&&&&&04020.1000004 020,1&&&&&&&&&&&&0100.&&&&&0100,0%

Выдаткаванне і размеркаванне бюджэтуправіць

Бюджэт ESA складаў 2,977 млрд. € у 2005 годзе, 2,904 млрд. € у 2006, 3,018 млрд. € у 2008 і 3,600 млрд. € у 2009[12][13]. Кожныя 3-4 года члены ESA узгадняюць бюджэтны план на некалькі гадоў на канферэнцыі членаў ESA. Хоць план можа быць зменены, ён вызначае асноўны кірунак дзейнасці. Апошняя канферэнцыя была праведзена ў 2008 годзе, калі быў вызначаны бюджэт да 2012 года.

Як правіла краіны маюць уласныя касмічныя праграмы, якія па-рознаму ўзаемадзейнічаюць з ESA у фінансавым і арганізацыйным плане. Да прыкладу, французскае касмічнае агенцтва CNES мае бюджэт, які перавышае вылучаемыя ESA сродкі ўдвая. Існуюць таксама сумесныя праекты паміж ESA і нацыянальнымі касмічнымі агенцтвамі.

Пашырэннеправіць

Уваходжанне ў ESA адбываецца у тры этапы. На першым этапе краіна падпісвае Пагадненне аб Супрацоўніцтве (англ.: Cooperation Agreement). Калі краіна жадае больш поўна супрацоўнічаць з ESA, яна падпісвае ECS пагадненне (англ.: European Cooperating State Agreement). Пагадненне дзейнічае на працягу пяці гадоў, па заканчэнні якіх краіна можа або пачаць перамовы аб поўным членстве, або падпісаць новае пагадненне.

Статус «ECS пагадненне» атрымалі 5 краін: Славенія, Латвія, Славакія, Літва і Балгарыя.

Статус «Пагадненне аб Супрацоўніцтве» атрымалі 5 краін: Кіпр, Мальта, Турцыя, Украіна і Ізраіль.[14] Статус назіральніка даецца краінам, якія разглядаюць патэнцыйную магчымасць супрацоўніцтва а ў далейшым і далучэнні да касмічнага агенцтва.

Магчымая кааперацыя з іншымі агенцтваміправіць

Існуюць планы да 2014 годзе зрабіць ESA агенцтвам Еўрасаюза[15].

Праекты ЕКАправіць

  • Арыян — сямейства ракет-носьбітаў
  • Спейслэб — модуль для астранаўтаў, не адлучны падчас палёту караблёў ЗША «Спейс шатл»
  • Каламбус — першапачаткова праект асобнай арбітальнай станцыі, рэалізаваны ў выглядзе модуля МКС
  • ATV — аўтаматычны грузавы карабель
  • Джота — АМС да каметы Галея
  • Гюйгенс — пасадачны модуль для Тытана (спадарожніка Сатурна) на АМС «Касіні» (сумесна з NASA)
  • Смарт-1 — АМС да Месяца
  • Разета — АМС да каметы
  • Марс-экспрэс — АМС да Марса
  • Венера-экспрэс — АМС да Венеры
  • BepiColombo — сумесная з JAXA АМС да Меркурыя
  • Дарвін — касмічны інфрачырвоны тэлескоп (распрацоўваецца да 2015 г.)
  • Gaia — касмічны тэлескоп (распрацоўваецца да 2011 г.)
  • Galileo — спадарожнікавая сістэма навігацыі, якая на гэты момант распрацоўваецца.
  • MetOp — метэаралагічныя спадарожнікі
  • YES і YES2 — спадарожнікі маладых інжынераў
  • Гермес — шматразовы крылаты пілатуемы касмічны карабель (адменены праект 1987—1993 гг.)
  • Вега — лёгкая ракета-носьбіт.
  • Саюз-СТ — замоўленая ў Расіі ракета-носьбіт для запускаў з Куру
  • CSTS — часткова-шматразовы бяскрылы пілатуемы касмічны карабель (распрацоўваецца да 2018 г.)

Праграмы ЕКАправіць

ЕКА арганізоўвала і арганізоўвае праграмы фундаментальных касмічных даследаванняў:[16]

  • EURECA
    • Horizon 2000  (венг.),
    • Horizon 2000 plus
    • Cosmic Vision
  • Aurora

Зноскіправіць

  1. European Space Agency // 20th Century Press Archives — 1908. Праверана 27 ліпеня 2021.
  2. SIRENE
  3. https://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/What_is_ESA
  4. https://www.esa.int/Space_in_Member_States/France/L_ESA_faits_et_chiffres Праверана 29 ліпеня 2021.
  5. ESA Convention (PDF) (6th ed.). European Space Agency. 2005. ISBN 92-9092-397-0. Архівавана з арыгінала (PDF) 22 лістапада 2010. Праверана 19 мая 2012. {{cite book}}: Невядомы параметр |deadurl= ігнараваны (прапануецца |url-status=) (даведка); Невядомы параметр |month= ігнараваны (даведка) Архіўная копія. Архівавана з першакрыніцы 22 лістапада 2010. Праверана 19 мая 2012.
  6. Poncelet, Jean-Pol; Fonseca-Colomb, Anabela; Grilli, Guilio (2004). "Enlarging ESA? After the Accession of Luxembourg and Greece" (PDF). ESA Bulletin (120): 48–53. {{cite journal}}: Невядомы параметр |month= ігнараваны (даведка)
  7. ESA — Romania accedes to ESA Convention Архівавана 4 сакавіка 2012.
  8. Romanian Space Agency — Comunicat de presa
  9. а б Leclerc, G.; Lessard, S. (1998). "Canada and ESA: 20 Years of Cooperation" (PDF). ESA Bulletin (96). ISBN 92-9092-533-7. {{cite journal}}: Невядомы параметр |month= ігнараваны (даведка)
  10. Dotto, Lydia (2002). Canada and The European Space Agency: Three Decades of Cooperation (PDF). European Space Agency. {{cite book}}: Невядомы параметр |month= ігнараваны (даведка)
  11. Framework Agreement between the European Community and the European Space Agency(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 жніўня 2011. Праверана 19 мая 2012.
  12. ESA budget for 2009 (PDF)(недаступная спасылка). European Space Agency (January 2009). Архівавана з першакрыніцы 30 студзеня 2012. Праверана 19 мая 2012.
  13. ESA and the EU(недаступная спасылка). European Space Agency (9 кастрычніка 2008). Архівавана з першакрыніцы 12 студзеня 2012. Праверана 19 мая 2012.
  14. "Еўрапейскае касмічнае агенцтва пашырэе на ўсход у 2012 годзе". Lenta.ru. 22.11.2011. {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)
  15. ESA BR-268
  16. Cosmic Vision 2015—2025 Інстытут касмічных даследаванняў, 29 мая 2007 г.

Спасылкіправіць


🔥 Top keywords: Галоўная старонкаЮпітэр (планета)Адмысловае:RecentChangesАнгкор-ВатКарлес ПучдэмонВялікабрытаніяАдмысловае:SearchСтакгольмСвяшчэнная Рымская імперыяСёмы сынКукурузаАндрусь ТакіндангУладзімір КараткевічГай Юлій ЦэзарВікіпедыя:ФорумСавецкі партызанскі рух у Беларусі (1941—1944)Дэзоксірыбануклеінавая кіслатаСмарт-кантрактНацыяналізмУННВВасіль БыкаўКанадаМодуль:Namespace detect/dataУдзельнік:Мацей Міканораў/AP$ENTБеларусьГеркуланумКаралеўскія батанічныя сады К’юЕгіпетХрышчэнне РусіВольха чорнаяФэнтэзіВікіпедыя:СупольнасцьКатэгорыя:Жывёлы паводле алфавітаGoogle MapsВалерый Станіслававіч МянжынскіВікіпедыя:ДаведкаБеларуская моваЯдзерная рэакцыяSpecial:SearchВікіпедыя:Да выдаленняАгнэта ФэльтскугАляксандр Валер’евіч ХаджаеўІнданезіяВікіпедыя:Што такое свабодная энцыклапедыяKufar.byПартал:Актуальныя падзеіЧэмпіянат свету па футболе 2022Янка КупалаPornhubМалавіOnliner.byГамеланТэракт у «Крокус Сіці Холе»Якуб КоласВікіпедыя:Адмова ад адказнасціБрамбіБразіліяКаірМінскАсташынКлаўдзій Сцяпанавіч Дуж-ДушэўскіКарым БенземаВікіпедыя:Праект:WikiGap 2024 BelarusШаблон:Арыфметычныя аперацыіІерыхон (тэлесерыял)Напалеон I БанапартВялікдзеньВялікае Княства ЛітоўскаеЧэхіяМастурбацыяРымска-Каталіцкая ЦаркваБелсатКузьма ЧорныФранцыск СкарынаЗнак бядыКастусь КаліноўскіuknytМука120-я зенітна-ракетная брыгадаСпіс беларускіх імёнДжон Рональд Руэл ТолкінТадэвуш КасцюшкаБясхвостыя земнаводныяПартал:Беларусь/Праўладны ліст спартсменаўТобі АлдэрвейрэлдКарл XIV ЮханВікісховішчаЧырвоным па БелымІнструкцыя па транслітарацыіMuroveiУльтраправыяАбдэль Хамід Махамед ДбэйбеВікіпедыя:Паведамленні пра памылкіБаварыяMelodifestivalenАлегзандрыяПрыслоўеУдзельнік:DBaturaЖуліу Баптыста