Хисаметдинов Әхмәтсафа Мәғәфүр улы

112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, II дәрәжә Ватан һуғышы ордены, «1941 — 1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» ми

Хисаметдинов (Мөхәмәтйәнов) Әхмәтсафа Мәғәфүр улы (рус. Хисаметдинов (Мухаметьянов) Ахметсафа Магафурович; 27 июнь 1922 йыл29 декабрь 2009 йыл) — ауыл хужалығы эшмәкәре, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы, 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, II дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалеры, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған ауыл хужалығы механизаторы (1967)[1].

Хисаметдинов Әхмәтсафа Мәғәфүр улы
Затир-ат
Гражданлыҡ СССР
 Рәсәй
Тыуған көнө27 июнь 1922({{padleft:1922|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:27|2|0}})
Тыуған урыныИҫән, Орск өйәҙе, Ырымбур губернаһы, Совет Рәсәйе
Вафат булған көнө29 декабрь 2009({{padleft:2009|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:29|2|0}}) (87 йәш)
Һөнәр төрөтракторсы, Һалдат
Һуғыш/алышБөйөк Ватан һуғышы
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Биографияһыүҙгәртергә

Әхмәтсафа Мәғәфүр улы Хисаметдинов — 1922 йылдың 27 июнендә (ҡайһы бер сығанаҡтарҙа 1 ғинуар) Башҡортостан АССР-ы Бөрйән-Түңгәүер кантоны (хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Баймаҡ районының) Иҫән ауылында ғаиләлә беренсе бала булып донъяға килә. Иҫән һәм Муллаҡай ауылы мәктәптәрендә уҡып 6-сы класты тамамлай. 1938 йылда Баймаҡ районының 2-се Этҡол ауылында тракторсылар курсын тамамлап, тыуған колхозында тракторсы булып эш башлай[1].

1941 йылдың декабрь айында үҙ теләге менән һуғышҡа китә. Ул 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһына эләгә[2]. Уға хәрби әҙерлекте Әбделхәй Кәримов взводында үтергә тура килә һәм дивизияға Ҡыҙыл Байраҡ тапшырыу тантанаһы шаһиты була. Март айында дивизия полктарға бүленә. Әхмәтсафа Сәйфулла Хәбиров командалыҡ иткән 3-сө полк составында Брянск өлкәһенә юллана. Полк 1942 йылдың апрелендә һуғышҡа инә. Ә. Хисаметдинов полк артиллерияһында разведчик-корректировщик вазифаһын үтәй. Орудие командиры Жданов була[1].

1942 йылдың июнендә Олым йылғаһы буйында оборона тоталар. Дошман Воронеж ҡалаһын алыу өсөн бар көсөн һала. Артиллерия ер менән күкте тоташтыра. Дивизия, Сталинград йүнәлешендә хәрәкәт итергә, тигән приказ ала. Сталинград өсөн ҡаты һуғыш башлана. Әхмәтсафа, шул алыш мәлендә яралпанып, хәрби госпиталгә эләгә. Дауаланып сыҡҡас, уны 3-сө Украина фронтына ебәрәләр, һәм ул Курск дуғаһы һуғышында ҡатнаша. 1943 йылдың 19 авгусында ауыр яралана, әммә дауаланып сыҡҡас кире сафҡа баҫа. Курск, Чернигов, Сарны, Люблин ҡалаларын һәм ауылдарҙы азат итеүҙә ҡатнаша. 1945 йылдың майында 187-се уҡсылар полкы составында Австрияға бәреп инә. Балатон күле янында уларҙың полкы АҠШ һалдаттары менән осраша. Шулай итеп, Иҫән егете Әхмәтсафа Хисаметдинов Украина, Югославия, Венгрия, Румыния, Болгария һәм Австрия илдәрен дошмандан азат итеүҙә ҡатнаша. 1945 йылда II төркөм Ватан һуғышы инвалиды булып тыуған ауылына ҡайтып төшә[1].

Һуғыштан һуңғы ауыр ваҡытта Әхмәтсафа Хисаметдинов колхоз производствоһының төрлө өлкәләрендә эшләй.19461947 йылдарҙа «Таналыҡ» колхозында бригадир, 19471950 йылдарҙа «Ҡыҙыл Маяҡ» колхозы рәйесе, 19501953 йылдарҙа «Ҡыҙыл Маяҡ» колхозында агротехник, 19531967 йылдарҙа «Салауат» колхозында автомеханик булып эшләй. Артабанғы йылдарҙа машинист-моторист, МТМ-ла гараж мөдире вазифаларын башҡара.

1957 йылда «Ҡыҙыл Маяҡ» колхозы иң юғары уңыш алыуға өлгөшө. Шуға ла Әхмәтсафа Хисаметдинов республика делегацияһы составында Мәскәүгә ебәрелә.

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәреүҙгәртергә

Иҫкәрмәләрүҙгәртергә

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Сәйғәфәров Ә. М. «Тарих һәм кеше яҙмышы солғанышында Иһән ауылы». — Өфө: «Китап», 2019. — С. 300.
  2. Шаймуратовцы/ Хисамутдинов Сафа Магафурович
  3. 3,0 3,1 Память народа /Документы о награждении Хисамутдинова А.М.

Әҙәбиәтүҙгәртергә

  • Сәйғәфәров Ә. М. «Тарих һәм кеше яҙмышы солғанышында Иһән ауылы». Өфө. Китап. Т. 350 экз.. С 300.

Һылтанмаларүҙгәртергә

🔥 Top keywords: Баш битЭминемАнгкор-ВатФашизмФранклин РозалиндМилләтселекФутбол буйынса Рәсәй йыйылма командаһыВЧКЛатин телеТажикстанРәсәй Федерацияһының социаль картаһыЯпония әҙәбиәтеҠалып:Ҡыҙыҡ мәғлүмәтКирилл һәм МефодийҺанлы ысулдарПротестантизмИндонезияХөршидбаныу НатаванКлассик механикаGoogle КарталарыПарагвайЮпитерБарак ОбамаБильбаоНикарагуаСалоникиБашҡортостанКроносВикипедия:БелешмәВикипедия:Һынау урыныЕте (һан)ЛинцМысырПеруМодуль:Namespace detect/dataДәүләт оборона комитетыЗагребКатегория:User trМахсус:ЭҙләүКамбоджаСэмюэл МорзеМесопотамияВикипедия:Яуаплылыҡтан баш тартыуҠытай Халыҡ РеспубликаһыАрыҫлан петроглифтарыГамеланЧеске-БудеёвицеФизикаАмерика Ҡушма ШтаттарыИнглиз телеХаруки МуракамиВикипедия:Нейтраль ҡарашВикипедия:ТасуирламаВикипедия:БерләшмәСкароне ЭкторИталияТригонометрик функцияларКатегория:User tr-NҮҙəк Совет власы менəн Башҡорт хөкүмəте араһында Башҡорт Совет автономияһы тураһында килешеүВикипедия:Алфавитлы күрһәткесСәғәтИкенсе донъя һуғышыВикипедияТаштамаҡПортал:Ағымдағы ваҡиғалар/Башвики наградаларыКомиксНилВикипедия:КатегорияТикТокБоготаКандинский Василий ВасильевичМахсус:Һуңғы үҙгәртеүҙәрКатолик сиркәүеЕкатерина IIҠарткиҫәкШумерВикипедия:Рәхим итегеҙ14 февральВикипедия:БүлектәрҠойроҡһоҙҙарКатегория:МәғарифЯңы СылатҡанИсламӨзбек тылБейеүҠояш системаһыҠушкүл (Асҡын районы)Йосемити милли паркыМетр2013 йылБирмингем (Алабама)14 сентябрьХарьковОдри ХепбёрнМетаболизмЧехияЭлвис ПреслиВикипедия:ҠоролтайДНК