Primera conchugación en francés

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

La primera conchugación en francés ye una continación de la primera conchugación latina en -ARE seguindo una lei fonetica que transforma la A de lo latín en e como en mer y sel, que derivan respectivament de MARE y SALE.[1]

Tamién bi ha uns verbos que en latín perteneixeban a conchugacions en -ERE como adhérer, converger, différer, diverger, émerger, exceller, négliger y précéder, préférer, protéger, que en las luengas iberorromanicas no perteneixen a la primera conchugación.

Los verbos attribuer, contribuer, distribuer y retribuer son cultismos ampraus dende verbos latinos derivaus de TRIBUĔRE de la tercera conchugación latina que tampoco no son de la primera conchugación en las luengas iberorromanicas por terminar en -uir. Los verbos derivaus de STITUĔRE u STATUĔRE como destituer, restituer, substituer, prostituer tamién corresponden a verbos acabaus en -uir en las luengas iberorromanicas, lo mesmo que los verbos influer, confluer y affluer, ampraus dende FLUĔRE. Son los verbos derivaus de STRUĔRE los solos verbos que en las luengas iberorromanicas acaban en -uir y que no acaban en -er en francés: détruire, construire, instruire, con la excepción de obstruer.

Adintro de la conchugación verbal en francés ye lo grupo mes numeroso, con cuasi lo 90 % de los verbos franceses. Cuasi toz los verbos de nueva creyación perteneixen a esta conchugación, con las excepcions mes significativas de alunir, amérir y vrombir.[2]

Modelo de Conjugación
Verbo chanter (radiz: chant-)
Forma simpleForma composada
Infinitivochanteravoir chanté
Cherundioen chantanten ayant chanté
Participio presentchantantayant chanté
Participio pasauchanté
ModoTiempoJe (j')TuIlNousVousIls
IndicativoPresentchantechanteschantechantonschantezchantent
Pasau imperfectochantaischantaischantaitchantionschantiezchantaient
Pasau simplechantaichantaschantachantâmeschantâteschantèrent
Pasau perfecto composauai chantéas chantéa chantéavons chantéavez chantéont chanté
Pasau anterioreus chantéeus chantéeut chantéeûmes chantéeûtes chantéeurent chanté
Pasau pluscuamperfectoavais chantéavais chantéavait chantéavions chantéaviez chantéavaient chanté
Futurochanteraichanteraschanterachanteronschanterezchanteront
Futuro anterioraurai chantéauras chantéaura chantéaurons chantéaurez chantéauront chanté
Condicional simplechanteraischanteraischanteraitchanterionschanteriezchanteraient
Condicional composauaurais chantéaurais chantéaurait chantéaurions chantéauriez chantéauraient chanté
SubchuntivoPresentchantechanteschantechantionschantiezchantent
Pasau imperfectochantassechantasseschantâtchantassionschantassiezchantassent
Pasau perfectoaie chantéaies chantéait chantéayons chantéayez chantéaient chanté
Pasau Pluscuamperfectoeusse chantéeusses chantéeût chantéeussions chantéeussiez chantéeussent chanté
ImperativoPresentchantechantonschantez
Pasauaie chantéayons chantéayez chanté
Modelo de Conjugación
Verbo arriver (radiz: arriv-)
Forma simpleForma composada
Infinitivoarriverêtre arrivé (e)(s)
Cherundioen arrivanten étant arrivé
Participio presentarrivantétant arrivé (e)(s)
Participio pasauarrivé
ModoTiempoJe (j')TuIlNousVousIls
IndicativoPresentarrivearrivesarrivearrivonsarrivezarrivent
Pasau imperfectoarrivaisarrivaisarrivaitarrivionsarriviezarrivaient
Pasau simplearrivaiarrivasarrivaarrivâmesarrivâtesarrivèrent
Pasau perfecto composausuis
arrivé (e)
es
arrivé (e)
est
arrivé (e)
sommes
arrivé (e) s
êtes
arrivé (e) s
sont
arrivé (e) s
Pasasu anteriorfus
arrivé (e)
fus
arrivé (e)
fut
arrivé (e)
fûmes
arrivé (e) s
fûtes
arrivé (e) s
furent
arrivé (e) s
Pasau pluscuamperfectoétais
arrivé (e)
étais
arrivé (e)
était
arrivé (e)
étions
arrivé (e) s
étiez
arrivé (e) s
étaient
arrivé (e) s
Futuroarriveraiarriverasarriveraarriveronsarriverezarriveront
Futuro anteriorserai
arrivé (e)
seras
arrivé (e)
sera
arrivé (e)
serons
arrivé (e) s
serez
arrivé (e) s
seront
arrivé (e) s
Condicional simplearriveraisarriveraisarriveraitarriverionsarriveriezarriveraient
Condicional composauserais
arrivé (e)
serais
arrivé (e)
serait
arrivé (e)
serions
arrivé (e) s
seriez
arrivé (e) s
seraient
arrivé (e) s
SubchuntivoPresentarrivearrivesarrivearrivionsarriviezarrivent
Pasau imperfectoarrivassearrivassesarrivâtarrivassionsarrivassiezarrivassent
Pasau perfecto composausois
arrivé (e)
sois
arrivé (e)
soit
arrivé (e)
soyons
arrivé (e) s
soyez
arrivé (e) s
soient
arrivé (e) s
Pasau pluscuamperfectofusse
arrivé (e)
fusses
arrivé (e)
fût
arrivé (e)
fussions
arrivé (e) s
fussiez
arrivé (e) s
fussent
arrivé (e) s
ImperativoPresentarrivearrivonsarrivez
Pasausois
arrivé (e)
soyons
arrivé (e) s
soyez
arrivé (e) s
Modelo de Conjugación
Verbo se laver (radiz: lav-)
Forma SimpleForma Composada
Infinitivose lavers'être lavé (e)(s)
Cherundioen se lavanten s'étant lavé
Participio presentse lavants'étant lavé (e)(s)
Participio pasaulavé
ModoTiempoJeTuIlNousVousIls
IndicativoPresentme lavete lavesse lavenous lavonsvous lavezse lavent
Pasau imperfectome lavaiste lavaisse lavaitnous lavionsvous laviezse lavaient
Pasau perfecto simpleme lavaite lavasil lavanous lavâmesvous lavâtesse lavèrent
Pasau perfecto composaume suis
lavé (e)
t'es
lavé (e)
s'est
lavé (e)
nous sommes
lavé (e) s
vous êtes
lavé (e) s
se sont
lavé (e) s
Pasau perfecto simpleme fus
lavé (e)
te fus
lavé (e)
se fut
lavé (e)
nous fûmes
lavé (e) s
vous fûtes
lavé (e) s
se furent
lavé (e) s
Pasau pluscuamperfectom'étais
lavé (e)
t'étais
lavé (e)
s'était
lavé (e)
nous étions
lavé (e) s
vous étiez
lavé (e) s
se étaient
lavé (e) s
Futurome laveraite laverasse laveranous laveronsvous laverezse laveront
Futuro Anteriorme serai
lavé (e)
te seras
lavé (e)
se sera
lavé (e)
nous serons
lavé (e) s
vous serez
lavé (e) s
se seront
lavé (e) s
Condicional Simplelaveraislaveraislaveraitlav'erionslav'eriezlaveraient
Condicional Composaume serais
lavé (e)
te serais
lavé (e)
se serait
lavé (e)
nous serions
lavé (e) s
vous seriez
lavé (e) s
se seraient
lavé (e) s
SubchuntivoPresentme lavete lavesse lavenous lavionsvous laviezse lavent
Pasau imperfectome lavassete lavassesse lavâtnous lavassionsvous lavassiezse lavassent
Pasau perfectome sois
lavé (e)
te sois
lavé (e)
se soit
lavé (e)
nous soyons
lavé (e) s
vous soyez
lavé (e) s
se soient
lavé (e) s
Pasau pluscuamperfectome fusse
lavé (e)
te fusses
lavé (e)
se fût
lavé (e)
nous fussions
lavé (e) s
vous fussiez
lavé (e) s
se fussent
lavé (e) s
ImperativoPresentlave-toilavons-nouslavez-vous

Variants y irregularidazeditar

Presenta una variant representada por verbos como lever con una è ubierta en formas rizotonicas (je lève, tu lèves, ecetra). Las irregularidaz ortograficas d'obridura de vocal se troban en lo present d'indicativo, de subchuntivo, en lo futuro (je lèverai), y en lo condicional (je lèverais).

Los verbos como espérer presentan irregularidaz ortograficas pareixidas a las de l'anterior grupo, pero no ubren la e en lo futuro y en lo condicional (j'espérerai). Perneteixen a estre grupo los acabaus en céder (accéder, décéder, céder, posséder, précéder y procéder), los acabaus en -gérer (considérer, gérer, digérer, préférer, suggérer), y los acabaus en -éter de tipo cultismo (compléter, inquiéter, repéter).[3]

Los verbos acabaus en -ger (bouger, changer, juger, mélanger, partager y rédiger) presentan irregularidaz ortograficas en la primera persona plural de lo present (mangeons).

Los verbos acabaus en -yer (payer, essayer, employer, encara que no envoyer) presentan irregularidaz ortograficas en las primeras y segundas personas plurals de lo present (payons, payez).

Los verbos en -eler (appeler, épeler, rappeler) y -eter (jeter) presentan irregularidaz ortograficas en estas mesmas personas (appelons, appelez).

Bi ha una excepción important en los verbos acabaus en -eler de verbos que no doblan la consonant y se comportan como lever ubrindo la e: celer, peler, geler, y s'incluye en este conchunto los que tienen lo sufixo verbal -eler (equivalent a l'aragonés -illar de esportillar): (harceler, marteler).

Los imperfectos de los verbos en -ier y en -yer presentan formas con -ii- u -yi- en las personas plurals primera y segunda (apreciions, payiez).

Conjugación del Verbo aller
Forma SimpleForma Composada
Infinitivoallerêtre allé (e)(s)
Cherundioen allanten étant allé
Participio presentallantétant allé (e)(s)
Participio pasauallé
ModoTiempoJe (j')TuIlNousVousIls
IndicativoPresentvaisvasvaallonsallezvont
Pasau imperfectoallaisallaisallaitallionsalliezallaient
Pasau perfecto simpleallaiallasallaallâmesallâtesallèrent
Pasau perfecto composausuis allé (e)es allé (e)est allé (e)sommes allé (e) sêtes allé (e) ssont allé (e) s
Pasau anteriorfus allé (e)fus allé (e)fut allé (e)fûmes allé (e) sfûtes allé (e) sfurent allé (e) s
Pasau Pluscuamperfectoétais allé (e)étais allé (e)était allé (e)étions allé (e) sétiez allé (e) sétaient allé (e) s
Futuroiraiirasiraironsireziront
Futuro Anteriorserai allé (e)seras allé (e)sera allé (e)serons allé (e) sserez allé (e) sseront allé (e) s
Condicional Simpleiraisiraisiraitirionsirieziraient
Condicional Composauserais allé (e)serais allé (e)serait allé (e)serions allé (e) sseriez allé (e) sseraient allé (e) s
SubchuntivoPresentailleaillesailleallionsalliezaillent
Pasau imperfectoallasseallassesallâtallassionsallassiezallassent
Pasau perfectosois allé (e)sois allé (e)soit allé (e)soyons allé (e) ssoyez allé (e) ssoient allé (e) s
Pasau pluscuamperfectofusse allé (e)fusses allé (e)fût allé (e)fussions allé (e) sfussiez allé (e) sfussent allé (e) s
ImperativoPresentvaallonsallez
Pasausois allé (e)soyons allé (e) ssoyez allé (e) s

Referenciaseditar

  1. (es) Heinrich Lausberg: Lingüistica romanica. Tomo II morfología. Editorial Gredos, 1988. pp 257-259.
  2. (es) Jesús Cantera y Eugenio de Vicente: Gramática francesa. Editorial Cátedra, S.A., 1999, pp 98-100.
  3. (es) Gramática francesa. Larousse Editorial, S.A, 2014., pp 94-95.

Bibliografíaeditar


La conchugación de verbos en -ĀRE en latín y la suya evolución en luengas romances
La primera conchugación en latín · La primera conchugación en galaicoportugués | la primera conchugación en astur-leyonés | la primera conchugación en castellano | la primera conchugación en aragonés | la primera conchugación en catalán | la primera conchugación en occitán | la primera conchugación en francés | la primera conchugación en italiano | la primera conchugación en rumano


Gramatica d'o francés
FoneticaAccentuación · Epentesi de consonant-puent · Fonetica · Fonolochía · Elisión · H aspirada · Liaison · Sincopa
MorfolochíaAdchectivos (Cualificativos · Chentilicios · Colors · Grau comparativo · Grau superlativo · Demostrativos · Exclamativos · Indefinius · Interrogativos · Posesivos · Numerals cardinals · Numerals ordinals) · Adverbios (Afirmación · Cantidat · Dubda · Opinión · Deicticos · Espacials · Exclamativos · Frecuencia · Interrogativos · Modals · Manera · Negación · Relación lochica · Tiempo) · Articlos (Definius · Indefinius · Partitivo) · Chenero · Conchuncions (Copulativas · Adversativas · Dischuntivas · Causals · Comparativas · Completivas · Concesivas · Condicionals · Consecutivas · Finals · Subordinativas· Temporals) · Numerals · Numero · Pronombres (Demostrativos · Indefinius · Interrogativos · Posesivos · Personals · Relativos) · Prefixos (Cultos) · Sufixos (Cultos · Verbals) · Preposicions · Locucions prepositivas · Verbos · Conchugación (Primera conchugación · Verbos acabaus en -oir · Verbos acabaus en -re · Verbos acabaus en -ir d'a tercera conchugación · Conchugacions incoativas · Verbos irregulars acabaus en -ître · Segunda conchugación · Verbos irregulars · Modo condicional · Modo imperativo · Modo indicativo · Modo infinitivo · Modo participio · Modo subchuntivo · Tiempos verbals · Tiempos verbals perifrasticos · Verbos auxiliars · verbo être · verbo avoir) · Verbos modals · Verbos de movimiento · Verbos pronominals · Locucions verbals · Construccions verbo-nominals
SintaxiConcordancia · Estilo directo · Estilo indirecto · Inversión · Negación · Sintagma adchectival · Sintagma nominal · Sintagma verbal · Orden de pronombres · Voz pasiva · Oracions de relativo · Oracions completivas · Oracions completivas infinitivas · Oracions temporals · Oracions causals · Oracions finals · Oracions consecutivas · Oracions concesivas · Oracions condicionals · Oracions comparativas · Oracions impersonals
LexicolochíaAnglicismos · Antroponimia · Arabismos · Arpitanismos · Castellanismos · Celtismos · Cultismos · Chermanismos · Escandinavismos · Eslavismos · Fitonimia · Hidronimia · Goticismos · Helenismos · Hongarismos · Italianismos · Lusismos · Miconimia · Neerlandismos · Occitanismos · Palabras ampradas d'as luengas d'oïl en francés · Persismos · Superstrato francico · Tudesquismos · Turquismos · Nominalización · Oronimia · Semicultismos · Toponimia · Zoonimia
OrtografíaNormas ortograficas d'o francés
🔥 Top keywords: PortaladaEstaus UniusAngkor WatCarles PuigdemontLista de municipios d'a provincia de MalagaEspecial:Zaguers cambeosCleopatra VIIBaike: AduyaLista de provincias d'Espanya por superficieIndonesiaBaike: Sobre2008Baike: Alvertencias cheneralsEspecial:MirarLista de municipios d'a provincia de ToledoLista de municipios d'a provincia de BadajozLista de municipios d'a provincia de SevillaRepublica Checa1960Sexo oral2007CaixicoBaike: TabiernaIlesia de Sant Istevan Protomártir de Sos d'o Rei CatolicoAlemanyaBaike: Actualidat1941Lista de municipios d'a provincia de CastellónFundación WikiSegunda Guerra MundialConferencia Episcopal EspanyolaRelación sexual20091981MasturbaciónBaike: Comunidat19211907Philippe NoiretContact (cinta)ZaragozaAcademia Aragonesa d'a LuengaSexo analBaike: Ortografía consensuadaFranciscoBaike: Tabierna/Aduya1927MediaWikiLista de municipios d'a provincia de Granada20 de chinero11 de chineroLista de municipios d'a provincia de CáceresAnuraBiquipediaDinamarcaLista de municipios d'a provincia de Cordoba24 de chineroArchentina10 de chineroDakarJustin BieberLista de municipios d'a provincia de Salamanca4 de chineroLista de municipios d'a provincia de CuencaLatínLista de municipios d'a provincia de Valencia30 de chineroLista de municipios de Cantabria8 de chineroZapo2010Aduya:Cómo rechistrar-seFebrero4 de chunioArchidiocesi de TarragonaLista de municipios de VenezuelaLista de municipios d'a provincia de ZamoraLista de Biquipedias17 de chineroBloodshot (cinta)Imachen:Logo Real Madrid.svgClupea harengus16 de febrero11 d'abrilCeresaLista de municipios d'a provincia de Palencia29 de chineroLista de municipios d'a provincia d'AlmeríaSollanaLista de municipios d'a provincia de BurgosBogotáBiquizionarioLoís IX de FranciaCastiella y LeyónWikiRio de JaneiroRobin Williams18 de setiembreImachen:Bloodshot 2020 Póster.jpeg