Pleitas

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Pleitas ye un municipio d'a provincia de Zaragoza, situato en a comarca d'a Ribera Alta de l'Ebro.[1]

Pleitas
Municipio d'Aragón
BanderaEscudo d'armas
Entidat
 • País
 • Provincia
 • Comarca
Municipio
 Aragón
 Zaragoza
Ribera Alta d'Ebro
Partiu chudicialZaragoza
Superficie2,13 km²
Población
 • Total

34 hab. (2013)
Altaria
 • Meyana

258 m.
Distancia
 • 36 km

enta Zaragoza
AlcaldeJoaquin Alberto Tremul Montegui
Codigo postal50297
Parroquial
 • Archidiocesi
 • Arcipestrau
 • Parroquia

Zaragoza
Alagón
Sant Chuan Baptista
RíosXalón
Coordenadas
Pleitas ubicada en Aragón
Pleitas
Pleitas
Pleitas en Aragón
Web oficial

A suya población ye de 62 habitants (2004), en una superficie de 2,13 km² y una densidat de población de 29,11 hab/km².

Cheografíaeditar

Ye situato en materials cuaternarios d'o río Xalón, a 258 metros d'altaria sobre o livel d'a mar y a una distancia de 36 km d'a ciudat de Zaragoza, a capital d'a suya provincia y d'Aragón.

Toponimiaeditar

En o periodo musulmán existiba un lugar dito Baltas que poderba haber estato o nombre arabizato de l'actual Pleitas. O nombre Pleytas ye documentato dende 1274.

Historiaeditar

A historia conoixita de Pleitas prencipia con a dominación musulmana d'a Val de Xalón. Repuis d'ixa epoca son os conchuntos de ceicas que se facioron allora y que bel un s'emplega encara en l'actualidat, y tamién l'imponent torraza, con alacez de piedra picata y tarabidau de ladriello, unico, seguntes muitos entendius, per o suyo particular estilo entre as torrazas d'estilo mudéchar aragonés y que agora tristament podemos trobar meyo enronatas. Se creye que o toponimo Baltas, recullito en fuents decumentals medievals se recontaba a ista población.

Una viella leyenda d'iste lugar reconta cómo os musulmans, paraus por si o caso d'haber menister d'una fuyita a escape d'o lugar, construyoron dende bel punto d'a población hue esconoixito, un tunel secreto que chunirba Pleitas con o no tan amanau lugar de Rueda de Xalón, mas enta o sud en a mesma Val de Xalón a bels 10 u 12 kilometros de distancia.

En o sieglo XII, Pleitas estió lugar de sinyoría de Don Ximeno Arenoso y posteriorment, a suya viuda Donya Elpha Pérez, donó villa y castiello a la Orden de Sant Chuan de Cherusalem. En 1272 se fació sentencia sobre a reconoixedura d'os dreitos d'a Orden de Sant Chuan, en relación con as discrepancias surtidas con García Ortiz d'Azara, producendo-se a entrega d'o castiello y villa de Pleitas a o comandador de Zaragoza poco dimpués, concretament en 1274. Dende ixe inte, a villa de Pleitas continó con a suya vinculación con a Orden de Sant Chuan mientres mas de 500 anyadas con vinclos de dependencia senyorial.

Prueba de que fue habitata –como atrás muitas d'a Val de Xalón en ixe inte- per población musulmana, lo contrimuestra una reconoixedura, en 1498, en favor d'o sinyor de Luceni per parti de l'alchama de moriscos de Pleitas.

Ixa mesma población se rebeló en 1589 trancando-se en o castiello y estando vencita per l'Exercito Reyal a o mando d'Alonso Celdrán. Con a expulsión d'os moriscos moros escaicita en 1610, Pleitas debió quedar cuasi sin d'habitants, estando menister a captación de nuevos pobladors, os cuals acceptoron en 1616 as heredaz y tierras que lis correspondioron.

Tenió en Pleitas a Orden de Sant Chuan muitos biens y dreitos, asinas como a facultat d'impartir chusticia. Entre ixos mesmos biens, fa constancia d'un molín fariner, per a cual cosa o cautivo de cerials debió de estar muito important en a redolada.

Muito importants tamién han estau siempre os reganos. Prueba d'ixo ye a sentencia albitral de 1316, data por Pero López de Luna, arcebispe de Zaragoza, sobre os dreitos y usos d'as auguas en ceica de Pleitas, Pedrola, Luceni y Urreya de Xalón. Ista sentencia albitral yera vichent encara en 1626, pos a ella se recorrió ta emplantillar a reedificación de l'azut y ceica ditos de Pleitas.

En 1820, fuoron publicatas as Ordinacions ta o gubierno d'a ceica de Luceni, Boquinyeni, Placiencia de Xalón, Bardallur, Pleitas, Pedrola y Figueruelas.

Ta rematar, decir simplament que no ye guaire o que se conoixe sobre o pasau d'iste chiquet y polido lugar d'o Baixo Xalón. Subrayar a importancia que los reganos han teniu siempre en ixa población y a suya larga vinculación con a poderosa Orden de Sant Chuan de Cherusalem.

Demografíaeditar

Evolución demografica
200320042005200620072008200920102011
-62-------

20212022202320242025202620272028-
-38-------

1990- : población de dreito.
Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE.

Administracióneditar

Reparto de concellerseditar

Eleccions municipals
Partiu197919831987199119951999200320072011
Partido Popular1
Total 1

Alcaldeseditar

Lista d'alcaldes
LechislaturaNombrePartiu politico
19791983Modesto Esteban ArizaPSOE
19831987
19871991
19911995
19951999
19992003
20032007
20072011
20112015
20152019Manuel Bolsa PeromartaPP
20192023José Luis Blanco IbáñezPP

Puestos d'intréseditar

  • Torraza (u castiello) d'os Contes de Bureta (u tamién Torretón d'a Sinyoría), 1350.
  • Ilesia de Sant Chuan Baptista (u ilesia de Sant Per).

Fiestaseditar

  • Sant Per.

Referenciaseditar

Se veiga tamiéneditar

Vinclos externoseditar


🔥 Top keywords: PortaladaEstaus UniusAngkor WatCarles PuigdemontLista de municipios d'a provincia de MalagaEspecial:Zaguers cambeosCleopatra VIIBaike: AduyaLista de provincias d'Espanya por superficieIndonesiaBaike: Sobre2008Baike: Alvertencias cheneralsEspecial:MirarLista de municipios d'a provincia de ToledoLista de municipios d'a provincia de BadajozLista de municipios d'a provincia de SevillaRepublica Checa1960Sexo oral2007CaixicoBaike: TabiernaIlesia de Sant Istevan Protomártir de Sos d'o Rei CatolicoAlemanyaBaike: Actualidat1941Lista de municipios d'a provincia de CastellónFundación WikiSegunda Guerra MundialConferencia Episcopal EspanyolaRelación sexual20091981MasturbaciónBaike: Comunidat19211907Philippe NoiretContact (cinta)ZaragozaAcademia Aragonesa d'a LuengaSexo analBaike: Ortografía consensuadaFranciscoBaike: Tabierna/Aduya1927MediaWikiLista de municipios d'a provincia de Granada20 de chinero11 de chineroLista de municipios d'a provincia de CáceresAnuraBiquipediaDinamarcaLista de municipios d'a provincia de Cordoba24 de chineroArchentina10 de chineroDakarJustin BieberLista de municipios d'a provincia de Salamanca4 de chineroLista de municipios d'a provincia de CuencaLatínLista de municipios d'a provincia de Valencia30 de chineroLista de municipios de Cantabria8 de chineroZapo2010Aduya:Cómo rechistrar-seFebrero4 de chunioArchidiocesi de TarragonaLista de municipios de VenezuelaLista de municipios d'a provincia de ZamoraLista de Biquipedias17 de chineroBloodshot (cinta)Imachen:Logo Real Madrid.svgClupea harengus16 de febrero11 d'abrilCeresaLista de municipios d'a provincia de Palencia29 de chineroLista de municipios d'a provincia d'AlmeríaSollanaLista de municipios d'a provincia de BurgosBogotáBiquizionarioLoís IX de FranciaCastiella y LeyónWikiRio de JaneiroRobin Williams18 de setiembreImachen:Bloodshot 2020 Póster.jpeg