Namibia

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A Republica de Namibia ye un país d'o sudueste d'Africa que se troba en a costa atlantica, a lo norte de Sudafrica, a lo sud d'Angola y Zambia y a l'este de Botsuana. Tien una extensión de 824.295 km² y una población de 2.533.794 habitants en 2017. A suya capital ye Windhoek (221.000 h).

Republica de Namibia
Republic of Namibia
Republiek van Namibia
Republik Namibia
Bandera de NícherEscudo de Nícher
(En detalle)(En detalle)
Lema nacional: Unity, Liberty, Justice
(Anglés; Unidat, Libertat, Chusticia)
Himno nacional: Namibia, Land of the Brave
Situación de Nícher
Situación de Nícher
CapitalWindhoek
Mayor ciudat
Idiomas oficialsAnglés¹
Forma de gubierno
President
Primer ministro
Republica
Nangolo Mbumba
Saara Kuugongelwa-Amadhila
Independencia
De Sudafrica

21 de marzo 1990
Superficie
 • Total
Posición 33º
825.418 km²
Población
 • Total
 • Densidat
Posición 143º
2.500.000 (2016)
2,81 hab/km²
PIB (PPA)
 • Total (2020)
 • PIB per capita
Posición º
EUR€ 10.273 millons
EUR€ 4.419
MonedaDólar namibiano,
Rand sudafricano
ChentilicioNamibio
Zona horariaUTC+1
Dominio d'Internet.na
Codigo telefonico+264
Prefixo radiofonico
Codigo ISO516 / NAM / NA
Miembro de: Commonwealth, ONU, UA
¹ A mayor parti d'a población blanca fabla alemán u afrikaans. As dos luengas estioron idiomas oficials dica 1990, cuan o país logró a independencia.

Cheografíaeditar

O paisache de Namibia por un regular consta de cinco arias cheograficas, cadaguna con condicions abioticas caracteristicas y vechetación con bella variación adintro y superposición entre ellas: o saso central, o desierto de Namibia, a Gran Escarpa, a sabana arbolada y lo desierto de Kalahari.

O desierto de Namibia, que da nombre lo país, y fueras a redolada norte, ye un puesto ixuto y desertico con radida precipitación pluvial. En dita redolada d'o norte se troba o parque nacional Etosha, un d'os mas grans d'o mundo y destacable per a gran diversidat vechetal y animal d'especies caracteristicas d'a sabana africana. Lo desierto de Kalahari s'extiende per l'este de Namibia.

Climaeditar

Namibia s'extiende dende os 17 ° S dica os 25 ° S de latitut: climaticament o rango d'o cinto d'alta presión subtropical. A descripción climatica cheneral ye arida. Os maximos de temperatura son limitaus per a elevación cheneral de tota a rechión: nomás en l' extremo sud, Warmbad, per eixemplo, se rechistran maximos per dencima de 40 °C.

Normalment, o cinto subtropical d'alta presión, con ciels esclarexius frecuents, proporciona mas de 300 días de sol per anyo. Ye situau en o canto sud d'os tropicos; o Tropico de Capricorno curta lo país per metat. L'hibierno (junio-agosto) ye por un regular ixuto. Totas dos estacions pleviosas ocurren en verano: a chicota estación pleviosa entre setiembre y noviembre,y la gran entre febrero y abril. L'humedat ye baixa y a precipitación meya vareya dende cuasi cero en o desierto costero dica mas de 600 mm en a faxa de Caprivi. As precipitacions son muit variables y as sequeras son comuns. Enl'estiu de 2006/07, as precipitacions se rechistroron muit per debaixo d' a meya anyal. En mayo de 2019, Namibia declaró l'estau d'emerchencia en respuesta a la sequera, y lo prorrogó per atros 6 meses en octubre de 2019.

L'orache y lo clima en a redolada costera son dominaus per a corrient freda de Benguela de l'Oceano Atlantico que fluye enta lo norte, que representa una precipitación muit baixa (50 mm per anyo u menos), boira densa frecuent y temperaturas chenerals mas baixas que en a resta d'o país. En hibierno, ocasionalment ocurre una condición conoixida como Bergwind (alemán pa "brochina de montanya") u Oosweer (afrikaans pa "clima de l'este"), un aire ixuto y calient que bufa dende l'interior enta la costa. Como l'aria dezaga d'a costa ye un desierto, istos aires pueden convertir-se en tronadas d'arena, deixando depositos d'arena en l'Oceano Atlantico que son visibles en imáchens de satelite.

As arias d'o Saso Central y Kalahari tienen amplos rangos de temperatura diurna de dica 30 °C. L'Efundja, l'inundación estacional anyal d'as redoladas septentrionals d'o país, a ormino causa no solo mals a l'infraestructura sino tamién perda de vidas. As plevidas que causan estas inundacions s'orichinan en Angola, fluyen enta a cuenca Cuvelai-Etosha de Namibia y implen as planas aluvials astí. As piors inundacions ocurrioron dica agora en marzo de 2011 y desplazoron a 21.000 personas.

Demografíaeditar

Una moceta himba.

A pesar d'a suya reducida población (nomás 2.055.080 habitants), Namibia conta con muitos grupos etnicos diferents. O grupo mas gran ye d'os owambos, que han controlau politicament a país dende la suya independencia. Atros grupos son hereros, himba, san, nama y basters. Toz éls conforman o 85 % d'a población. Se calcula que a población blanca suma arredol d'o 7 % d'o total (resident en a gran mayoría en a capital), y os mezclizos y mulatos suposan o 8 %. En total, os emigrants constituyen o 2 %. A convivencia y o radiu numero de conflictos caracterizan as relacions entre os cuantos grupos etnicos. Namibia, con 3,08 habitants per km2,[1] tien a segunda densidat de población mas baixa de cualsequier estau sobirano (dimpués de Mongolia).

Organización politico-administrativaeditar

Rechionseditar

Namibia se trestalla en 14 rechions:

As rechions de Namibia.
#RechiónCapitalHabitants (2011)[2]Area (km2)[3]Densidat
(habitants/km2)
1Rechión de KuneneOpuwo86,856115,2600.8
2Rechión d'OmusatiOutapi243,16626,5519.1
3Oshana RegionOshakati176,6748,64720
4Rechión d'OhangwenaEenhana245,44610,70622
5Rechión d'OshikotoOmuthiya181,97338,6854.7
14Rechión de Kavango UesteNkurenkuru107,90523,1664.7
6Rechión de Kavango EsteRundu115,44725,5764.5
7Rechión de ZambeziKatima Mulilo90,59614,7856.1
8Rechión d'ErongoSwakopmund150,80963,5392.4
9Rechión d'OtjozondjupaOtjiwarongo143,903105,4601.4
10Rechión d'OmahekeGobabis71,23384,9810.8
11Rechión de KhomasWindhoek342,14136,9649.2
12Rechión d'HardapMariental79,507109,7810.7
13Rechión d'ǁKarasKeetmanshoop77,421161,5140.5

Economíaeditar

A economía de Namibia tradicionalment ha dependiu d'a menería, sobretot a explotación de diamants y uranio; encara que bi chiquez chacimientos d'arambre, estanyo y plomo. A pesca ye important, encara que han disminuyiu as capturas a partir d'os anyos 1970. En anyos recients o turismo s'ha tornau muito mas important dada a polideza natural d'o país y l'interesant fauna nativa, tradicionalment africana, pero en un ambient diferent a comunament asociau con a sabana africana.

Referenciaseditar

  1. (en) World Development Indicators en worldbank.org
  2. (en)Namibia at GeoHive http://www.geohive.com/cntry/namibia.aspx
  3. (en) (2013). "Namibia's Population by Region". Election Watch (1).


Estatos d'Africa
Alcheria | Angola | Benín | Botsuana | Burkina Faso | Burundi | Cabo Verde | Camerún | Chad | Chibuti | Comoras | Costa de Vori | Echipto1 | Eritrea | Eswatini | Etiopia | Gabón | Gambia | Ghana | Guinea | Guinea-Bissau | Guinea Equatorial | Kenya | Lesoto | Liberia | Libia | Madagascar | Malawi | Mali | Marruecos | Mauricio | Mauritania | Mozambique | Namibia | Nícher | Nicheria | Republica Centroafricana | Republica d'o Congo | Republica Democratica d'o Congo | Ruanda | Sahara Occidental2 | Sant Tomé y Prencipe | Senegal | Seychelles | Sierra Leone | Somalia | Somalilandia2 | Sudafrica | Sudán | Sudán d'o Sud | Tanzania | Togo | Tunicia | Uganda | Zambia | Zimbabwe
Dependencias: Ascensión | Canarias | Ceuta | Madeira | Mayotte | Melilla | Pantelleria | Reunión | Santa Helena | Socotra | Tristán da Cunha
1 Parcialment en Asia. 2 Parcialment reconoixito u en disputa
🔥 Top keywords: PortaladaEstaus UniusAngkor WatCarles PuigdemontLista de municipios d'a provincia de MalagaEspecial:Zaguers cambeosCleopatra VIIBaike: AduyaLista de provincias d'Espanya por superficieIndonesiaBaike: Sobre2008Baike: Alvertencias cheneralsEspecial:MirarLista de municipios d'a provincia de ToledoLista de municipios d'a provincia de BadajozLista de municipios d'a provincia de SevillaRepublica Checa1960Sexo oral2007CaixicoBaike: TabiernaIlesia de Sant Istevan Protomártir de Sos d'o Rei CatolicoAlemanyaBaike: Actualidat1941Lista de municipios d'a provincia de CastellónFundación WikiSegunda Guerra MundialConferencia Episcopal EspanyolaRelación sexual20091981MasturbaciónBaike: Comunidat19211907Philippe NoiretContact (cinta)ZaragozaAcademia Aragonesa d'a LuengaSexo analBaike: Ortografía consensuadaFranciscoBaike: Tabierna/Aduya1927MediaWikiLista de municipios d'a provincia de Granada20 de chinero11 de chineroLista de municipios d'a provincia de CáceresAnuraBiquipediaDinamarcaLista de municipios d'a provincia de Cordoba24 de chineroArchentina10 de chineroDakarJustin BieberLista de municipios d'a provincia de Salamanca4 de chineroLista de municipios d'a provincia de CuencaLatínLista de municipios d'a provincia de Valencia30 de chineroLista de municipios de Cantabria8 de chineroZapo2010Aduya:Cómo rechistrar-seFebrero4 de chunioArchidiocesi de TarragonaLista de municipios de VenezuelaLista de municipios d'a provincia de ZamoraLista de Biquipedias17 de chineroBloodshot (cinta)Imachen:Logo Real Madrid.svgClupea harengus16 de febrero11 d'abrilCeresaLista de municipios d'a provincia de Palencia29 de chineroLista de municipios d'a provincia d'AlmeríaSollanaLista de municipios d'a provincia de BurgosBogotáBiquizionarioLoís IX de FranciaCastiella y LeyónWikiRio de JaneiroRobin Williams18 de setiembreImachen:Bloodshot 2020 Póster.jpeg