Bosforo

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O Bosforo (en turco İstanbul Boğazı, en griego Βόσπορος) ye un estreito en Turquía que desepara a mar Negra, a o norte, d'a mar de Marmara, a lo sud, estando amás a muga que desepara Europa a l'ueste d'Asia a l'este (encara que fendo as dos parte d'a provincia d'Istambul). Tien una longaria de 30 km y una amplaria de entre 550 metros y 3 km.

Anvista dende satelite d'o Bosforo, con a mar Negra a o norte y a mar de Marmara a lo sud.

Toponimiaeditar

Se diz que o suyo orichen ye en as palabras griegas Βοῦς (vaca) y πόρος, paso, fendo asinas alusión a la leyenda d'Io en a mitolochía griega: Io yera l'aimant de Zeus, qui l'habría cambiato por una vaca que un tabán ninviato por Hera encorrería dimpués. Sindembargo, cal parar cuenta que en griego os verbos buō u buzō (que se troban tamién en a radiz de Bizancio, o nombre griego d'Istambul) fan referencia a un puesto estreito.

Se fa mención de Bosfoco en o "Libro d'o Trasoro" como Basofre:

Simon Zelotas qujer tanto como dezir como continent o possesion. Omne cuyda que el sia o el fuese par a Pedro en conoixencia o en honor, por que el tuuo la dignjdat en Egipto. E apres la muert de Jayme Alphei fue el crucificado, e su cuerpo jaze en Basofre. La fiesta de natiujtat es .iiij.º dias ante de Todos Sanctos.

Transporte maritimoeditar

Anvista d'o Cuerno d'Oro en o Bosforo dende Istambul.

Actuament, o Bosforo fa parte d'una important vía de transporte maritimo dende os países a o canto d'a mar Negra (Bulgaria, Rumanía, Ucraína, Rusia u Cheorchia) y os países d'a cuenca d'o río Danubio enta la mar Echea y a mar Mediterrania. O estatuto churidico d'o estreito, dende o Convenio de Montreux de 1936, ye de dominio maritimo internacional, permetindo asinas o comercio a o suyo traviés. En 2004, bi trescruzoron 53.000 barcos.

Puentseditar

Dos importants puents trescruzan o Bosforo: o puent d'o Bosforo, construito en 1973, y o Puent Fatih Sultan Mehmet, de 1988. Tamién bi ha un túnel (o Marmaray), encara en construcción, ta transporte por ferrocarril.

Se veiga tamiéneditar

Vinclos externoseditar

Commons
Se veigan as imáchens de Commons sobre o Bosforo.
🔥 Top keywords: PortaladaEstaus UniusAngkor WatCarles PuigdemontLista de municipios d'a provincia de MalagaEspecial:Zaguers cambeosCleopatra VIIBaike: AduyaLista de provincias d'Espanya por superficieIndonesiaBaike: Sobre2008Baike: Alvertencias cheneralsEspecial:MirarLista de municipios d'a provincia de ToledoLista de municipios d'a provincia de BadajozLista de municipios d'a provincia de SevillaRepublica Checa1960Sexo oral2007CaixicoBaike: TabiernaIlesia de Sant Istevan Protomártir de Sos d'o Rei CatolicoAlemanyaBaike: Actualidat1941Lista de municipios d'a provincia de CastellónFundación WikiSegunda Guerra MundialConferencia Episcopal EspanyolaRelación sexual20091981MasturbaciónBaike: Comunidat19211907Philippe NoiretContact (cinta)ZaragozaAcademia Aragonesa d'a LuengaSexo analBaike: Ortografía consensuadaFranciscoBaike: Tabierna/Aduya1927MediaWikiLista de municipios d'a provincia de Granada20 de chinero11 de chineroLista de municipios d'a provincia de CáceresAnuraBiquipediaDinamarcaLista de municipios d'a provincia de Cordoba24 de chineroArchentina10 de chineroDakarJustin BieberLista de municipios d'a provincia de Salamanca4 de chineroLista de municipios d'a provincia de CuencaLatínLista de municipios d'a provincia de Valencia30 de chineroLista de municipios de Cantabria8 de chineroZapo2010Aduya:Cómo rechistrar-seFebrero4 de chunioArchidiocesi de TarragonaLista de municipios de VenezuelaLista de municipios d'a provincia de ZamoraLista de Biquipedias17 de chineroBloodshot (cinta)Imachen:Logo Real Madrid.svgClupea harengus16 de febrero11 d'abrilCeresaLista de municipios d'a provincia de Palencia29 de chineroLista de municipios d'a provincia d'AlmeríaSollanaLista de municipios d'a provincia de BurgosBogotáBiquizionarioLoís IX de FranciaCastiella y LeyónWikiRio de JaneiroRobin Williams18 de setiembreImachen:Bloodshot 2020 Póster.jpeg