Arquitectura

(Reendrezau dende Arquitecto)
Articlo d'os 1000

L'arquitectura (pronunciato /arkite'tuɾa/~/arkited'tuɾa/) ye l'arte y a ciencia de disenyar edificios. En os sieglos pasatos, os arquitectos s'ocupaban, antimás de disenyar os edificios, de disenyar as ciudaz, plazas, albareras y parques, y tamién os obchectos d'emplego en as edificacions, como los muebles. Hue, os profesionals que prochectan y planifican l'espacio urbán son os urbanistas, establindo-se en una especialidat distinta a l'arquitectura u a incheniería civil, que se clama urbanismo, en tanto que a os profesionals que creyan muebles y atros obchectos, lis se conoixe como disenyadors industrials.

Chapistel romanico en Alquezra.

Seguntes un topico popular, en o tractau mas antigo que se conserva sobre a matiera,"De Architectura", de Vitruvio, sieglo I aC, se diz que l'arquitectura discansa en tres principios: a polideza (Venustas), a firmeza (Firmitas) y a utilidat (Utilitas). L'arquitectura se puede definir, allora, como un equilibrio entre istos tres elementos, sin sobrepasar garra a l'atros. No tendría sentiu tratar d'entender un treballo d'arquitectura sin considerar istos tres aspectos.

Sindembargo, ye prou con leyer o tractau ta percaver-se de que Vitruvio desichiba istas caracteristicas ta bels edificios publicos mui particulars. De feito, cuan Vitruvio gosa fer una analís de l'arte sobre o que escribe, proposa entender l'arquitectura como composada de cuatro principios: orden (relación de cada parti con o suyo emplego), disposición ("As especies de disposición [...] son o trazau en planta, en devantato y en perspectiva."), proporción ("Consonancia uniforme entre a obra entera y os suyos miembros.") y distribución (en griego oikonomía, pende "en o debiu y millor emplego fesable d'os materials y d'os terrens, y en precurar o menor coste d'a obra consiguiu d'un modo racional y aponderau.").

Bi ha que dar-se cuenta de que as suyas embudias a lo respective son pro intensas, pos cuatro pachinas mas adebant divide l'arquitectura en tres partis: Construcción, Gnomica y Mecanica. Por intresant que siga, no debe olvidar-se que este tractau ye l'unico tractau clasico que nos ha arribato, y a probabilidat de que siga lo millor d'a suya epoca ye chicota.

A historia d'as diversas versions d'o tractau de Vitruvio resume bien o conflicto a l'hora de definir l'arquitectura. En 1674, Claude Perrault, medico fesiologo, especializau en disección de cadávers, buen debuxán, publicó a suya traducción resumida d'o tractau de Vitruvio, que quedó de raso reorganizau. Sindembargo, va a estar gracias a lo «resumen» de Perrault que Vitruvio va a estar bociato y va a influir en os tractaus y teorías d'os sieglos siguients. Y ye en ixe resumen en o que a triada vitruviana va a veyer a luz.

A diferencia substancial entre a versión de Perrault y as anteriors radiga, seguntes José Luis González Moreno-Navarro, en que Perrault terchiversa "o carácter sintentico de l'arquitectura en una visión analitica y esflecada en tres brancas autonomas lo que ye una consecuencia d'o suyo tarabidau mental [...] formata a lo largo d'una vida adedicada a l'analís d'os organismos vivos, que en dengún inte apanyaba y tornaba a dar vida".

Por o contrario, seguntes Vitruvio "l'arquitectura ye una ciencia que surte de muitas atras ciencias, y emperifolla con mui variato aprendizache; por l'aduya de que un chuicio se forma d'ixos treballos que son o resultau d'atras artes. A practica y a teoría son os suyos pais. A practica ye l'alufradura cutiana y continada d'o modo d'executar bel treballo dau, u d'a operación d'as mans, ta la conversión d'a matiera d'a millor forma y d'a maniera mas rematada. A teoría ye o resultau d'ixe razonamiento que contrimuestra y explica que o material forchau ha estau convertiu ta resultar como la fin propuesta. Porque l'arquitecto nomás practico no ye capable d'asignar as ragons pros ta las formas que él afilla; y l'arquitecto de teoría ralla tamién, agafando a uembra en vegada d'a substancia. O que ye teorico asinas como tamién practico, capable no nomás de prebar a convenencia d' o suyo disenyo, so que tamién de levar-lo en execución."

Como disciplina, a importancia de l'arquitectura en o sieglo XX estió graniza, pos o suyo exercicio estió responsable de no menos d'a tercera parti d'os materials portiaus por a humanidat en ixa epoca.

Mui intresant como replega y reflexión sobre as diversas definicions d'arquitectura a lo largo d'a historia ye a obra d'o critico italiano Brun Zevi "Architectura in Nuce".

A palabra arquitectura ye emplegata tamién t'o disenyo u l'acto de disenyar atros sistemas complexos, por eixemplo, arquitectura de computadoras y arquitectura de software.

Veyer tamiéneditar

  • Lista d'arquitectos.
  • Lista de termins en arquitectura.
  • Lista de termins en construcción.

Vinclos externoseditar

🔥 Top keywords: PortaladaEstaus UniusAngkor WatCarles PuigdemontLista de municipios d'a provincia de MalagaEspecial:Zaguers cambeosCleopatra VIIBaike: AduyaLista de provincias d'Espanya por superficieIndonesiaBaike: Sobre2008Baike: Alvertencias cheneralsEspecial:MirarLista de municipios d'a provincia de ToledoLista de municipios d'a provincia de BadajozLista de municipios d'a provincia de SevillaRepublica Checa1960Sexo oral2007CaixicoBaike: TabiernaIlesia de Sant Istevan Protomártir de Sos d'o Rei CatolicoAlemanyaBaike: Actualidat1941Lista de municipios d'a provincia de CastellónFundación WikiSegunda Guerra MundialConferencia Episcopal EspanyolaRelación sexual20091981MasturbaciónBaike: Comunidat19211907Philippe NoiretContact (cinta)ZaragozaAcademia Aragonesa d'a LuengaSexo analBaike: Ortografía consensuadaFranciscoBaike: Tabierna/Aduya1927MediaWikiLista de municipios d'a provincia de Granada20 de chinero11 de chineroLista de municipios d'a provincia de CáceresAnuraBiquipediaDinamarcaLista de municipios d'a provincia de Cordoba24 de chineroArchentina10 de chineroDakarJustin BieberLista de municipios d'a provincia de Salamanca4 de chineroLista de municipios d'a provincia de CuencaLatínLista de municipios d'a provincia de Valencia30 de chineroLista de municipios de Cantabria8 de chineroZapo2010Aduya:Cómo rechistrar-seFebrero4 de chunioArchidiocesi de TarragonaLista de municipios de VenezuelaLista de municipios d'a provincia de ZamoraLista de Biquipedias17 de chineroBloodshot (cinta)Imachen:Logo Real Madrid.svgClupea harengus16 de febrero11 d'abrilCeresaLista de municipios d'a provincia de Palencia29 de chineroLista de municipios d'a provincia d'AlmeríaSollanaLista de municipios d'a provincia de BurgosBogotáBiquizionarioLoís IX de FranciaCastiella y LeyónWikiRio de JaneiroRobin Williams18 de setiembreImachen:Bloodshot 2020 Póster.jpeg