Stimmlose glottale Frikativ

(Witergleitet vun IPA h)
Stimmlose glottale Frikativ
IPA-Nummere146
IPA-Zeicheh
IPA-Bildli
Teuthonistah
X-SAMPAh
Kirshenbaumh
Hörbiispiil/?

De stimmlosi glottali Frikativ isch en Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im Internationale Phonetische Alphabet defür isch [h], wie au de Buechstab im latyynische Alphabet. Im Alemannische wird de Luut au mit <h> gschriibe, wie im Wort „Huus“.

Trotz dass de Luut als „glottale Frikativ“ bezeichnet wird, isch de Luut weder en richtige Frikativ, noch isch glottal als Artikulationsort e bsùnders träffendi Bschryybig. Träffender isch viilmool e Definition als stimmlose Vokal.

In viile Sprooche git es de Luut nit, wie zum Byspil in fascht allene Dialäkt vùm Französische, wo de Buechstab <h> nie ussgsproche wird.

Artikulationändere

  • Es wird traditionel als en Frikativ bschriibe. Tatsächli wird in de meischte Sprooche aber niene im Muul e Engi bildet. Wäge däm meint mer hüt inzwüsche, dass de Luut bloss ei artikulatorischs Merchmool het: dass er stimmlos isch.
  • De Artikulationsort wird viilmool als glottal definiert. Tatsächli aber chönne d Artikulatore alli möglichi Positione yynee, ohni dass d Luutqualität sich duet verändre.
  • D Phonation isch stimmlos; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder nit.
  • Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
  • Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitigändere

SproochWortIPA-TranskriptionBedütigBemerkig
AlemannischJoutütschheùke [ˈhœʊ̯kχ͡ə]‚hänsle‘
Liachtaschtänerisch (Schaan)Hòrn [hɔrn]‚Horn‘
MarkgräflerischHuus [hʉːz̥]‚Huus‘
OberelsässischHüss [hys]‚Huus‘
Oberschwäbischdr Hoõd [d̥ə ˈhoːʊ̃t]‚dr Hùnd‘
Oschtschwyzerischhasse [ˈhɑsə]‚hasse‘
SolothurnischHùnd [hʊnt]‚Hùnd‘
Ùnterelsässische Humpe [ɐ ˈhʊmpə]‚e Hùmpe [Bier]‘
ZüritüütschHitzgi [ˈhitsg̊i]‚Glùggser‘
DütschHut [huːt]‚Huet‘
RätoromanischSurselvischhaluncs [hɐˈlʊnks]‚Halùnke‘chùnt in allene romanische Idiom nùmme in dütsche oder änglische Lehnwörter vor.
Putèrhalt [halt]‚halt, ebe‘
Valladerhobi [ˈhobi]‚Hobby‘
FrankoprovenzalischGreyerzerischha dzà [haˈdzɑ]‚de Wald‘chùnt vorallem in bstimmte Pronome vor. Mangi Lüt spreche aber s Phonem /θ/ eso uss.
Albanischhudhër[ˈhuðəɾ]‚Chnoblech‘
Änglischhigh [ˈhaɪ]‚hooch‘imene Deil Dialäkt stùmm, bsùnders im Norde vo Ängland.
ArabischStandard[1]هاتِف[ˈhaːt̪if]‚Delifon‘
Armenischհայերեն [hɑjɛɾɛn]}‚Armenisch‘
Assyrisch-neuaramäischhaymanoota[haymaːnuːtʰa]‚Glaube‘
Asturischguae[ˈɣwahe̞]‚Chind‘Vorallem in de öschtliche Dialäkt
Awarischгьа[ha]‚Eid‘
Baskischhirur[hiɾur]‚des‘in viilene Dialäkt stùmm
Bengalischহাওয়া[hawa]‚Wind‘
ChinesischKantonesischho4[hɔː]‚Flùss‘
Mandarinhé [hɤ˧˥]‚Flùss‘Cha für mangi Sprecher au [x] sy.
Dänisch[2]hus[ˈhuːˀs]‚Huus‘Viilmool [ɦ] zwüsche Vokal.
Esperantohejmo[hejmo]‚Heim‘
FäröischHon[hoːn]‚si‘
Finnischhammas[hɑmːɑs]‚Zaan‘
Französischbelgischs Französischhotte[ˈhɔt]‚Chorb‘In de Gegend vo Liège.
Georgisch[3]ავა[hɑvɑ]‚Klima‘
Hawaiianisch[4]haka[haka]‚Regal‘
Hebräischהר[haʁ]‚Bärg‘
HindiStandardहम[ˈhəm]‚mir‘
Hmonghawm[haɨ̰]‚ehre‘
ItalienischToskanisch[5]i capitani[iˌhäɸiˈθäːni]‚d Kapitän‘Allophon vo /k/ zwüsche Vokal.[5]
Japanischすはだ/suhada[sɯhada]‚näggigi Huut‘
Kabardinischтхылъхэ[tχɪɬhɑ]‚Biecher‘
Koreanisch호랑이/horang-i[hoɾaŋi]‚Tiiger‘
Lakotaho[ho]‚Stimm‘
Laotischຫ້າ[haː˧˩]‚fümf‘
Leonesischguaje[ˈwahe̞]‚Bueb‘
Lesgischгьек[hek]‚Chläbber‘
Limburgischmangi Dialäkt[6][7]hòs[hɔːs]‚Händsche‘In andre Dialäkt [ɦ].
LombardischValcamonica-DialäktBresa[brɛhɔ]‚Brescia‘Entspricht in andre Dialäkt eme /s.
Luxemburgisch[8]hei [hɑ̝i̯]‚do‘
Malaiischhari[hari]‚Daag‘
NeugriechischZypriotisch[9]μαχαζί[mahaˈzi]‚Gschäft‘Allophon vo /x/ vor /a/.
Niiderländischnördlichi Niiderlande[10]rood[hoːt]‚root‘E sehr sältnigi Ussprooch vùm /r/.
Friislandhaat [haːt]‚hasse‘Allophon vo /ɦ/ am Wortaafang.
HollandIn mange Dialäkt. Entspricht em [ɦ] in de Standardsprooch.
Limburg
Norwegischhatt[hɑtː]‚Huet‘
Ohlonehučekniš[hut͡ʃɛkniʃ]‚Hùnd‘
Paschtunischهو[ho]‚jo‘
Persischهفت[hæft]‚siibe‘
Pirahãhi[hì]‚er‘
PortugiesischViili Dialäkt vùm brasilianische Portugiesisch[11]marreta[maˈhetɐ]‚Vorschlaghammer‘Allophon vo /ʁ/.
Di meischte DialäktHonda[ˈhõ̞dɐ]Honda
Ùmgangssproochligs Brasilianisch[12][13]chuvisco[ɕuˈvihku]‚dröpfele‘Entspricht in andre Dialäkt entweder [s] oder [ʃ].
Rumänischhăţ[həts]‚Zaumzüüg‘
SerbokroatischKroatisch[14]хмељ hmelj[hmê̞ʎ̟]‚Hopfe‘Allophon vo /x/ am Aafang vùmene Konsonantehuufe[14]
Schwedischhatt [ˈhatː]‚Huet‘
SpanischAmerikanischs Spanischhijo[iho]‚Sohn‘in andre Dialäkt /x/.
Thailändischห้า[haː˥˩]‚fümf‘
Tschetschenischkyrillisch: хIара/latiinisch: hara[hara]‚des‘
Türkischhalı[häˈɫɯ]‚Deppich‘
Ubychisch[dwaha]‚Gebet‘
Ungarischhelyes [hɛjɛʃ]‚richtig‘
UrduStandard[15]ہم[ˈhəm]‚mir‘
Vietnamesischhư[hɯ]‚dekadänt‘
Walisischhaul [ˈhaɨl]‚Sùn‘
Weschtfriisischhoeke[ˈhukə]‚Winkel‘
Yihxa[ha˧]‚hùndert‘

Fuessnoteändere

  1. Thelwall, Robin (1990), "Illustrations of the IPA: Arabic", Journal of the International Phonetic Association 20 (2): 37–41
  2. Nina Grønnum: Fonetik og fonologi, Almen og Dansk, 3rd, Akademisk Forlag 2005, ISBN 87-500-3865-6
  3. Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association 36 (2): 255–264
  4. Ladefoged, Peter (2005). Vowels and Consonants (Second ed.). Blackwell.
  5. 5,0 5,1 Hall (1944:75)
  6. Heijmans & Gussenhoven (1998:107)
  7. Peters (2006:117)
  8. Gilles & Trouvain (2013:67–68)
  9. Arvaniti (1999:175)
  10. Verstraten & van de Velde (2001:50–51)
  11. Barbosa & Albano (2004:5–6)
  12. Pará Federal University – The pronunciation of /s/ and its variations across Bragança municipality's Portuguese
  13. Rio de Janeiro Federal University – The variation of post-vocallic /S/ in the speech of Petrópolis, Itaperuna and Paraty. Archiviert vom Original am 15. Dezember 2017; abgruefen am 22. Juli 2017.
  14. 14,0 14,1 Landau et al. (1999:68)
  15. Vorlage:Cite jounral


  KonsonanteLueg au: IPA, Vokale  
BilabialLabiodentalDentalAlveolarPostalv.RetroflexAlveolopalatalPalatalVelarUvularPharyngalEpiglottalGlottal
Nasalmɱnɳɲŋɴ
Plosivepbtdʈɖcɟkɡqɢʡʔ Schnalzluut ʘǀǃǂǁǃ˞
Affrikatp̪fb̪vtsdzʈʂɖʐɟʝkxɡɣɢʁ Implo­siv ɓɗʄɠʛ
Frikativɸβfvθðszʃʒʂʐɕʑçʝxɣχʁħʕʜʢhɦ Ejektiv ʈʼʂʼq͡χʼ
   Approximante   ʋɹɻjɰθʼɬ’ʃʼɕʼχ’
Vibranteʙrɽrʀt͡θʼt͡sʼt͡ɬʼt͡ʃʼʈ͡ʂʼc͡ʎ̝̥ʼk͡xʼk͡ʟ̝̊ʼ
Flap/Tapѵɾɽco-artikulierti Frikativ ʍwɥɫ
lat. Frikativɬɮco-artikulierti Plosiv k͡pɡ͡bŋ͡m
lat. Approximantelɭʎʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.
🔥 Top keywords: Baike: HouptsyteWort:HouptsyteBaike: ImpressumAngkor WatCarles PuigdemontBaike: Gemeinschafts-PortalJesidenKleopatra VII.Benutzer Diskussion:SEMHorst KöhlerBaike: KontaktPornhubBaike: HilfeBaike: Iber WikipediaModul:ArgumentsBaike: Aktuelle MeldungenText:HouptsyteSpezial:Letschti ÄnderigeBaike: StammtischSpezial:SuechBuech:HouptsyteTwitterBenutzer Diskussion:B.A.EnzSchweizerdeutschHilfe:LogbücherBenutzer Diskussion:BussakendleIndonesienÄgyptenWort:Schweizer VokabelnNils FeigenwinterWiki BaikeHilfe:KategorienAlemannischSpruch:HouptsyteSenegalBaike: BlettliBaike: WillkommenKategorie:!HauptkategorieBaike: Erste SchritteWiki Baike Diskussion:Gemeinschafts-PortalText:BadnerliedBaike: Umstellig uf alemannischi StichwerterNevi’imCunnilingusNordamerikaFroschlurcheBaike: Houptsyte (Schwyzerdütsch)Wikimedia FoundationVelarer NasalBaike: ArtikelverzeichnisFußball-Weltmeisterschaft 1982Kurt ScheidSexualpraktikSexGeschlechtsverkehrFaschismusOberwallisMasturbationNochricht:Dialäkt-Neuigkeite/ListeBenutzer Diskussion:Friedrich K.Hilfe:SucheCookieBaike: TutorialSpezial:Myyni DiskussionssyteBenutzer Diskussion:LeyoBaike: Houptsyte (Schwäbisch)PornografieMediaWikiMesopotamienBirchermüesliHouptsyteJapanische SpracheText:Z'Basel an mym RhySewastopolHans BickelWort:Schwäbische VokabelnReitstellungBaike: PresseSchweizEjakulationHilfe:VersionenTschechienDeutsche SpracheAdolf HitlerDeutschlandOsternRobin WilliamsDatei:2013 FITA Archery World Cup - Men's individual compound - Final - 04.jpgParc Léo-LagrangeMalawiSumerAndreas BurriBuntspechtA tergoEduard SchwyzerElsässischBerndeutsche VornamenRepublikKernkraftwerk Fukushima I