Banda Acèh

Kuta nyang na di Acèh, Indônèsia

(Geupupinah nibak Banda Aceh)

Banda Acèh (Haraih Jawoe : كوتا بند اچيه) bak masa dilèë nakeuh nang neugara Acèh, jinoë kajeuët keu saböh propinsi di Indonesia, nyang teuduëk bak ujông pulo Sumatra. Luah tanöh banda nyoë nakeuh 64 km2 dan meunurôt hasé nyang teubileuëng deungôn sensus, na 219.070 droë ureuëng geuduëk di banda nyoë.

Banda Acèh
كوتا بند اچيه

Lambang Banda Acèh
كوتا بند اچيه
Motto: Saböh Pakat Tabangun Banda



Peuta neuduek Banda Acèh
كوتا بند اچيه
Koordinat: 5°33′LU 95°19′BT
PropinsiAcèh
Neumat nanggroe
 - WalikotaAminullah Usman
Luwaih61,36 km²
Ureueng duek
 - Ban dum212.124[1]
 - Padat
Bansa
 - Kode area telepon+62 651
Neuweuek nanggroe
 - Keucamatan9
 - Keulurahan20
 - Situs webwww.bandaacehkota.go.id

Tarèhpeusaneut

Bak masa jameun dilèë, banda nyoë geupeunan Bandar Acèh Darussalam. Lheuëh nyan nibak masa jiduëk Hindia Beulanda dituka nan banda nyoë jeuët keu Kutaraja. Makna Kutaraja nakeuh Kuta teumpat neuduëk Raja atawa Sultan Acèh, meunyo takalon tarèh meuba keudéh bak calitra Sultan Acèh nibak indatu Champa. Bak thôn 1956, neugara Acèh kadisak lam Indônèsia dan kajeuët keu propinsi maka nan banda meu-ubah lom deungôn nan Banda Acèh seubagoë nang nanggroë Acèh lam neugara Indônèsia, nyang meu-asai phôn nariët nyan nibak bahsa Parisi, "bandar" (بندر).

Bak masa jinoë, banda nyoë ka meuceuhu deungôn nan Banda Acèh nyang geuböh "r" bak narit "bandar". Banda nyoë geukaét chit seubagoë nanggroë nyang jeuët keu adoë nanggroë nibak propinsi Meukkah lam neugara Soëdi Arabia nyang kayém geulakap deungôn nan "Seuramoë Meukkah". Nan nyoe geubôh kareuna bak masa jameun, ureuëng nyang jak u haji geupiyôh di Banda Acèh sigolom geujak u Meukkah. Seula'én nibak nyan, jameun na sidroë raja, gobnyan meu-asai nibak keurajeuën Samudra Pasé, nyang phôn tamöng lam agama Éseulam sigolom agama nyoë geumè ban sigom neugara Indônèsia.

Ië beunapeusaneut

Bak uroë 26 buleuën 12 thôn 2004, Banda Acèh geubi saböh musibah, nakeuh musibah tsunami. Sigolom ië la'ôt ji'ék, na geumpa bumoë nyang cukôp teuga. Geumpa bumoë nyang teuga jih 9,2 SR nyan, jeuët keu meusabab ji'ék ië la'ôt, atawa tsunami u banda. Deungön sabab nyan, kira-kira na 167.000 ureuëng meuninggai lam musibah nyan.[2] Musibah nyan teuka bak jeuëm pôh 7.58 beungöh uroë aleuhad.[3] Ji'ôh pusat geumpa nyan nakeuh 155 mil dari panté Banda Acèh.[4]

Neuplah wilayahpeusaneut

Banda Acèh na sikureuëng böh sagoë cut (keucamatan). Nan sagoë-sagoë cut nyan nakeuh:





Bumoëpeusaneut

Banda Acèh nyoë teuduëk di da'irah tropis atawa da'irah nyang cuaca-jih sabé-sabé su'um. Su'um di kuta nyoë nakeuh kira-kira 27°C saban uroëjih. Lagèë da'irah la'én di Indônèsia, Banda Acèh na musém khuëng ngön musém ujeuën. Biasajih, lam beuleuën nam sampoë buleuën lapan. Kuta nyoë öh trôh bak watèë musém khuëng keubit that khuëng. Meunurôt taksé, nibak beuleuën-beuleuën nyan su'um jih trôh sampoë lumbôi paléng manyang.

Banda keumeuëpeusaneut

peusaneut

  1. ^ acehprov.go.id Penduduk tahun 2009
  2. ^ Jayasuriya, Sisira and Peter McCawley in collaboration with Bhanupong Nidhiprabha, Budy P. Resosudarmo and Dushni Weerakoon, The Asian Tsunami: Aid and Reconstruction after a Disaster, Cheltenham UK and Northampton MA USA: Edward Elgar and Asian Development Bank Institute, 2010.
  3. ^ Jayasuriya and McCawley, ibid.
  4. ^ John Pike, 'Banda Aceh', accessed 23 January 2011.

Peunawôt luwapeusaneut

  1. Situs Pemerintah Kota Banda Aceh