Wikipedia:Voorbladartikel week 34 2022

Borsbeeld van Cleopatra VII (Altes Museum, Berlyn).

Cleopatra VII Filopator (Grieks: Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ; 69 v.C. - 10 Augustus 30 v.C.) was van 51 tot 30 v.C. farao van die Ptolemeïese Ryk van Egipte en sy laaste aktiewe heerser.

As lid van die Ptolemeïese dinastie was sy 'n afstammeling van sy stigter, Ptolemeus I Soter, 'n Masedoniese generaal en vriend van Alexander die Grote. Ná Cleopatra se dood het Egipte 'n provinsie van die Romeinse Ryk geword, en dit was die einde van die tweede laaste Hellenistiese staat en tydperk wat geduur het vanaf die bewind van Alexander (336-323 v.C.). Haar moedertaal was Koine, en sy was die enigste Ptolemeïese heerser wat Egipties leer praat het.

In 58 v.C. het Cleopatra vermoedelik haar pa, Ptolemeus XII Auletes, vergesel tydens sy verbanning na Rome ná 'n opstand in Egipte ('n Romeinse vasalstaat) en dit het sy dogter Berenike IV in staat gestel om die troon op te eis. Berenike is in 55 v.C. vermoor toe Ptolemeus met Romeinse militêre hulp na Egipte terugkeer. Toe hy in 51 v.C sterf, het die gesamentlike bewind van Cleopatra en haar broer Ptolemeus XIII begin, maar 'n uitval tussen hulle het tot 'n burgeroorlog gelei. Nadat die Romeinse staatsman Pompeius in 48 v.C. 'n veldslag in Griekeland teen sy teenstander Julius Caesar ('n Romeinse dikatator en konsul) in Caesar se burgeroorlog verloor het, het hy na Egipte gevlug. Pompeius was 'n politieke bondgenoot van Ptolemeus XII, maar Ptolemeus XIII het hom op aanbeveling van sy hofeunugs in 'n lokval gelei en vermoor voor Caesar se aankoms en besetting van Alexandrië.

Caesar het toe probeer om die mededingende Ptolemeïese sibbes te herenig, maar Ptolemeus se hoofraadgewer het gedink Caesar se voorwaardes bevoordeel Cleopatra, en daarom het Ptolemeus se magte haar en Caesar by die paleis beleër. Kort nadat die beleg deur versterkings opgehef is, is Ptolemeus XIII dood in die Slag van die Nyl. Cleopatra se halfsuster Arsinoe IV is eindelik na Efese verban vir haar rol in die beleg. Caesar het Cleopatra en haar broer Ptolemeus XIV tot medeheersers verklaar, maar het 'n verhouding met Cleopatra begin wat tot die geboorte van 'n seun, Caesarion, gelei het. Cleopatra het in 46 en 44 v.C. as 'n vasalkoningin na Rome gereis, waar sy in Caesar se villa gebly het.

Nadat hy Antonius en Cleopatra se vloot in 31 v.C. in die Slag van Actium verslaan het, het Octavianus se magte Egipte in 30 v.C. binnegeval en Antonius verslaan. Dit het gelei tot Antonius se selfmoord en Cleopatra se dood nadat sy gif gedrink het.

...lees verder