1433
Godina
< |14. vijek |15. vijek| 16. vijek| >
< |1400-e |1410-e |1420-e |1430-e| 1440-e| 1450-e| 1460-e| >
<< |< |1429. |1430. |1431. |1432. |1433.| 1434.| 1435.| 1436.| 1437.| >| >>
Godina 1433 (MCDXXXIII) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak (1. 1. po julijanskom kalendaru).
Gregorijanski | 1433. (MCDXXXIII) |
Ab urbe condita | 2186. |
Islamski | 836–837. |
Iranski | 811–812. |
Hebrejski | 5193–5194. |
Bizantski | 6941–6942. |
Koptski | 1149–1150. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1488–1489. |
• Shaka Samvat | 1355–1356. |
• Kali Yuga | 4534–4535. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4069–4070. |
• 60 godina | Yin Voda Vo(l) (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11433. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
uredi- 4. 1. - Petnaest čeških poslanika-husita stiglo na Bazelski sabor - predstavljaju Četiri članka ali na pregovorima do aprila nema rezultata (Prokop Veliki protestuje jer ih Ivan Stojković naziva hereticima).
- 2. 3. - Kralj Tvrtko II potvrdio u Sutisci mir između Dubrovnika i Radoslava Pavlovića.
- mart-april - Francuski putopisac Bertrandon de la Broquière prošao kroz Srbiju, gde se sreo sa despotom Đurđem.
- proleće - Pobuna u Grblju protiv kotorske vlastele.
- 4. i 8. 4. - Rimski sporazum cara Sigismunda i pape Eugena IV. (jedan od dvojice carevih zastupnika je Matko Talovac, beogradski kapetan): car će štititi papine interese na Bazelskom koncilu - sporazum omogućava caru da 25. 4. konačno napusti Sijenu.
- april - Tvrtko II i despot Đurđe nastavljaju rat, u okolini Zvornika.
- 31. 5. (Duhovi) - Žigmund Luksemburški krunisan carskom krunom u Rimu - prvo krunisanje od 1355 (Žigmundov otac Karlo IV).
- 4. 6. - Primirje na pet godina između Žigmunda i Mlečana (papino posredovanje).
- jun - Sandalj Hranić se pridružuje despotu protiv Tvrtka.
- do jeseni - Turci dovode Radivoja Ostojića u Bosnu, iz koje Tvrtko beži u Ugarsku; despot Đurđe uzeo Zvornik i Teočak (sa Sandaljem je od Turaka "kupio" Tvrtkovu zemlju).
- 17. 7. - Totalno pomračenje Sunca vidljivo i u sh. krajevima, izuzev Primorja, totalitet traje oko 3,5 minuta[1].
- 14. 8. - Umro João I. Portugalski, nasleđuje ga sin Duarte zvani Filozof.
- 11. 9. - Car Sigismund stigao na koncil u Bazelu.
- septembar - Cosimo de' Medici proteran iz Firence, vraća se sledeće godine.
- novembar - Srpsko-mletački pregovori u Kotoru - despotu da se vrati Svetomiholjska metohija (Luštica) i deo Paštrovića, zauzvrat pomoć u gušenju pobune u Grblju; sklapanje sporazuma proslavljeno vatrometom od kojeg je izgoreo krov crkve sv. Franje.
- 30. 11. - Češko-moravski sabor prihvatio "Praške kompaktate" - umereni husiti se izmirili sa katoličkom crkvom.
- 22. 12. - Bazelski sabor izdao Dubrovačkoj Republici dozvolu trgovine s Turcima.
- prosinac - Umro Nikola II. Gorjanski, Ugarski Palatin.
Tokom/tijekom godine
uredi- Okončano poslednje putovanje Zheng Heove flote - on ubrzo umire a brodovlje je zapušteno.
- Arijanit Spata diže trogodišnji ustanak protiv Turaka u Albaniji, nakon lažne vesti o Muratovoj smrti; Mlečani privremeno preuzeli Danj od turskog komandanta (okolinu zauzeo Nikola Dukađin); napadan i despotov Drivast, zbog Đurđevih veza sa sultanom.
- pre aprila - Franjevac Jakob de Marchia došao u Bosnu radi inspekcije samostana i preobraćanja heretika - ubrzo odlazi zbog nesuglasica sa domaćim franjevcima i kraljem.
- prva pol. godine - Umro Ivan Alben, zagrebački biskup, nakon čega ponovo dolazi do sukoba između Kaptola i Gradeca - kralj Žigmund šalje Matka Talovca da upravlja oboma.
- Na inicijativu Ivana Stojkovića, dominikanskog generala, Bazelski sabor poziva Dubrovnik da bude posrednik u privođenju "patarena" i pravoslavaca katoličkoj crkvi - grad šalje izaslanike u Bosnu i Srbiju, bez uspeha.
- Ugarsko-hrvatski kralj Žigmund koncipirao vojne kotare za odbranu od Mlečana, Turaka i husita.
- Dogovoren brak Ulriha II Celjskog i Katarine Branković.
- 1431-33? - Konstantin Filozof: "Život despota Stefana".
Rođenja
urediSmrti
uredi- prva pol. godine - Ivan Alben, zagrebački biskup
- 14. 8. - João I. Portugalski, (* 1358)
- 1. 12. - Go-Komatsu, bivši japanski car (* 1377)
- prosinac - Nikola II. Gorjanski, Ugarski Palatin
Reference
uredi🔥 Top keywords: Glavna stranicaŽeleznička stanica Novi SadNovi SadZa sada bez dobrog naslovaAtentat na Zorana ĐinđićaPredsjednički izbori u Sjedinjenim Američkim Državama 2024.Zoran ĐinđićLista praznika Srpske pravoslavne crkvePosebno:TražiZadušniceIda PresterCloud Atlas (film)FacebookBeogradOtpisaniNikola TeslaLista državaNoć u kući moje majkePredsjednički izbori u Sjedinjenim Američkim DržavamaPosebno:Nedavne izmjeneNipplepeopleVuk samotnjakSrbijaRužica ĐinđićŽanka StokićUrušavanje nadstrešnice železničke stanice Novi SadLista predsednika SrbijeSvi svetiSvjetska čudaDopaminCrvene beretkeHijerarhija Pravoslavne crkveZvezdan JovanovićRegistarske oznake motornih vozila u SrbijiLuka BojovićLista najvećih svjetskih metropolaŠkorpion (znak)Rat u Bosni i HercegoviniSeksSaša PopovićAr (jedinica)Aleksandar KneževićAleksandar VučićPeriodni sistem elemenataVojvodinaSvetozar MiletićSlobodan MiloševićSavezne države Sjedinjenih Američkih DržavaBitka na NeretviPodgoricaThe Forsyte SagaMonopol (igra)Lista gradova u Bosni i HercegoviniPetra DugandžićMeto JovanovskiPodela IndijeLepraVještačka inteligencijaBen-Hur (film, 1959)Republika SrpskaPetar II Petrović NjegošSrđan KaranovićThe Forsyte Saga (mini-serija, 1967)Nuklearna nesreća u VinčiSmrt gospođe MinistarkeMilorad Ulemek LegijaIvo AndrićKaćKristijan GolubovićBanja LukaLista gradova u HrvatskojLista pozivnih brojeva u SrbijiSrpsko-albanski sukobŽirafaPenisAntonia BilićTarzan XDrugi svjetski ratRepublika Srpska KrajinaPoza 69Tihomir StanićVaga (znak)Tara (planina)Žeželjev mostNeželjena dejstva hemoterapijeFašizamRegistarske oznake motornih vozila u Crnoj GoriSjedinjene Američke DržaveJugoslavijaManastir ManasijaZemunski klanNemanjićiBure barutaLos SerranoŠpanijaKosovoSelo gori, a baba se češljaJosip Broz TitoLista turcizama u srpskohrvatskom jeziku