Гісторыя

навука пра падзеі мінуўшчыны

Гісто́рыя (ад грэц. ιστορία — «расказ пра мінулае, пра пазнанае») — комплекс грамадзкіх навук, што вывучае мінулае чалавецтва. Гэта агульны тэрмін, які адносіцца да мінулых падзеяў, а таксама ў ягонае азначэньне ўваходзіць выкрыцьцё, збор, арганізацыя і прадстаўленьне інфармацыі аб гэтых падзеях. Гэты панятак уключае касьмічную, геалягічную і арганічную гісторыі, але часьцяком у агульным маецца на ўвазе гісторыя чалавецтва. Навукоўцы, якія займаюцца вывучэньнем і ўпарадкаваньнем ведаў па гісторыі называюцца гісторыкамі. Падзеі гісторыі, якія адбываліся да часоў пісьмовага запісу лічацца перадгісторыяй.

«Алегорыя гісторыі», Нікаляас Гізіс (1892)

Гісторыя падзяляецца паводле глябальнай праблематыцы на сусьветную гісторыю і гісторыю асобных краін і народаў (напрыклад, гісторыя Беларусі). Паводле пэрыядызацыі вылучаюць гісторыю першабытнага ладу, старажытнага сьвету, Сярэднявечча, новага часу, найноўшага часу, сучаснасьці. Паводле галінаў досьледаў гісторыя падзяляецца на ваенную, палітычную, эканамічную гісторыі ды іншыя. Гісторыя розных бакоў культуры, навукі і тэхнікі вывучаецца гістарычнымі разьдзеламі адпаведных навук (гісторыя тэатру, гісторыя матэматыкі ды іншыя). Гісторыя можа зьяўляецца складоваю часткаю групы гуманітарных навук, што вывучае пэўны рэгіён (напрыклад, афрыканістыка), народ (сыналёгія) ці групу народаў (славяназнаўства).

СтруктураРэдагаваць

На сёньня няма агульнапрынятай структуры гістарычнай галіны. Ейны склад залежыць ад тэарэтычных прынцыпаў і традыцыяў, прынятых сярод гісторыкаў. У гістарычную галіну ведаў уваходзяць асобныя разьдзелы, дапаможныя гістарычныя дысцыпліны і спэцыяльныя гістарычныя навукі.

РазьдзелыРэдагаваць

Дзеля зручнасьці вывучэньня гісторыі чалавецтва ў цэлым яна падзяляецца на часткі, на аснове ўліку аб’ектыўнага ходу разьвіцьця грамадзтва.

Спэцыяльныя навукіРэдагаваць

Самастойнае месца ў гістарычнай галіне ведаў займаюць ейныя арганічныя часткі — спэцыяльныя гістарычныя навукі:

Дапаможныя дысцыпліныРэдагаваць

Таксама да гістарычнай навукі адносяцца дапаможныя або спэцыяльныя гістарычныя дысцыпліны:

Вонкавыя спасылкіРэдагаваць

Гісторыясховішча мультымэдыйных матэрыялаў

🔥 Top keywords: Галоўная старонкаGoogleКарлес ПудждэмонСпэцыяльныя:Апошнія зьменыФранцішак СкарынаАпэрацыйная сыстэмаСпэцыяльныя:Пошук1988Атакавальны абаронцаЭдвард МункФізыкАнастасія ВіньнікаваБудзівойГашчанскі раёнКвадратны кілямэтарГалісійская ВікіпэдыяМадуляцыяЗдарэньнеПаўстаньне дзекабрыстаўВесьягонскі раёнПрыметнікЧэмпіянат Эўропы па гандболе сярод мужчынаў 2018 годуМандалорацГеаграфічныя каардынатыВікіпэдыя:Праект:МатэматыкаТрэцяя кніга ЦарстваўКраснакуцкі раёнТамаш ЗанСцэнарМанрэаль КанадыензЧыгуначны вакзалІмёны ліцьвінаўДзеяслоўЧыгуначны тунэльЛічэбнікВікіпэдыя:ФорумГэнры ФордБеларуска-літоўскія летапісыАснова словаПрыназоўнікКатэгорыя:Вікіпэдыя:Старонкі, дзе ігнаруюцца назвы для адлюстраваньняНазоўнікБеларусьЎWВікіпэдыя:Адмова ад адказнасьціБеларускія летапісыБеларуская моваСяргей Брын.ne1995Саюз Савецкіх Сацыялістычных РэспублікJavaПрыслоўеІгнат Дамейка.lvВікіпэдыя:Пра Вікіпэдыю.ch.tjАдам МіцкевічC++.gi.mq.pfМеркаваньнеVPN7.bb.lbІван ШамякінПошукавая аптымізацыя1996.cfКатэгорыя:Вікіпэдыя:Артыкулы з элемэнтамі зь Вікізьвестак, якія патрабуюць перакладу.axУладзіслаў Сыракомля.sb64.tv8.mpСтарабеларуская літаратура.gbПаэзія1990.bj1991.mx.mz.gpЛіцьвіны.aq.iq.cy3.uzБерасьцейская вобласьць.sj