Басты бет
Уикипедияға қош келдіңіз!
Бұл кез келген адам еркін өңдей алатын
ашық әрі тегін энциклопедия.
Қазір қазақ тілінде 234 782 мақала бар.
Қымыз

Қымыз — биенің сүтінен дайындалатын денсаулыққа шипалы әрі жұғымды сусын.
Қымыз — түркі және моңғол көшпелі халықтарының бірнеше мыңжылдықтан бері пайдаланып келе жатқан сусыны.
Қымыз ашыған күні қымыздың алды ауыл адамдарына беріледі. Жазғытұрымда бие байланған кезден бастап, қазан айының басына дейін (бие ағытылғанша) қымыз үзілмейді. Қымыздың жақсы болуы ыдысына, ашытылуына, ұсталу бабына байланысты болады. Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор.
Бие сүтінен даярланатын қымызды көптеген көшпелі халықтар — қазақтар, қырғыздар, башқұрттар баяғы заманнан білген. Оны даярлау әдістерін ежелгі скифтер де білген екен. Біздің заманымызға дейінгі V ғасырда грек тарихшысы Геродот, көшпелі скифтер бие сүтінен қымыз даярлаған, деп жазды.
Бауыржан Момышұлы

Бауыржан Момышұлы (24 желтоқсан 1910, Көлбастау – 10 маусым 1982, Алматы) — қазақтың әйгілі әскери қолбасшысы, Ұлы Отан соғысында даңқы шыққан стратег және тактик, жазушы, Кеңес Одағының Батыры, Халық қаһарманы.
Батыс майданындағы 16 армияның 316-атқыштар дивизиясындағы (1941 жылдың қарашасынан бастап 8-ші гвардиялық атқыштар дивизиясы) 1073 атқыштар полкінің (1941 жылдың қарашасынан 19 Гвардия полкі) және батальон командирі. Ұлы Отан соғысына генерал-майор И.В. Панфилов басқарған әйгілі дивизиясының құрамында 1941 жылдың қыркүйек айынан бастап қатысты. Батальон командирі ретінде аға лейтенант Бауыржан Момышұлы Мәскеу үшін шайқаста 207 рет ұрысқа қатысты. 1941 жылдың 16-18 қараша күндері вермахтың Мәскеу бағытында екінші мәрте жасаған жорығы кезінде аға лейтенант Момышұлы басқарған батальон дивизиядан қашықта, Матронино деревнясының жанында Волоколамск тас жолында асқан ерлікпен ұрыс жүргізді. Білікті комбаттың басшылығы арқасында 3 күн бойы фашистер шабуылын тойтарып, батальон үлкен шығынсыз, ұрысқа қабілетті жағдайда қоршаудан шығады.
Уикимедиа қорының басқа да жобалары
![]() | Ортаққор Ашық файлдар қоры | ![]() | Уикисөздік Ашық сөздікқор | ||
![]() | Уикидерек Ашық дерек базасы | ![]() | Уикикітап Ашық кітап пен оқулық қоры | ||
![]() | Уикихабар Ашық жаңалықтар | ![]() | Уикидәйек Дәйексөз жинағы | ||
![]() | Уикиқайнар Ашық кітапхана | ![]() | Уикитүрлер Түрлер тізімдемесі | ||
![]() | Уикисабақ Білім қоры | ![]() | Уикисаяхат Жиһанкез нұсқаулығы | ||
![]() | MetaWiki Жобаларды үйлестіру | ![]() | МедиаУики Уики бағдарламалық жасақтама |
Білгенге маржан

- Қазақстанда Өлеңті деп аталатын 2 өзен бар, біреуі Жайыққа, екіншісі Ертіске құяды.
- Шекспирдің сонеттерін қазақ тіліне екі белгілі ақын жеке-жеке аударған.
- Әл-Фарабидің атақты трактаты ағылшынның утопист-социалисі Томас Мордың еңбегіне негіз болған.
- «Робот» сөзін ойлап тапқан жазушы Карел Чапек бірнеше рет Нобель сыйлығына номинация алған еді.
- Процедуралық драмалардың әр сериясы басы-аяғы бар сюжетті ұсынады (суретте — медициналық драманың логотипі).
- Қымызынай Саумалкөлден біршама шығысқа қарай орналасқан.
Жаңалықтар

- 28 қыркүйек — Әзірбайжанның әскери операциясы (суретте) нәтижеде Таулы Қарабақ Республикасы жойылды.
- 20 қыркүйек — Алтын Емел мен Барсакелмес ЮНЕСКО-ның дүниежүзілік мұра тізіміне енді
- 12 қыркүйек — Даниэль дауылынан туындаған Ливиядағы су тасқынынан 11 500 адам қаза тапты.
- 9 қыркүйек — Мароккода жер сілкінісінен 2000-нан астам адам қайтыс болды.
- 30 тамыз — Қырғызстан TikTok әлеуметтік желісін бұғаттады.
- 30 тамыз — Габонда әскерилер президентті тұтқындап, лауазымынан босатты.
29 қыркүйек
Бахрейн, Конституция күні
Оқиғалар
- 1515 — Швейцария Франциямен мәңгілік бейбітшілік келісім шартына қол қойды
- 1793 — Ағылшын спорттық журналында алғаш рет теннис ойыны туралы аталды
- 1887 — «Гамбург» футбол клубы құрылды.
- 1988 — Нобель сыйлығы БҰҰ–ның бітімгерлік күштеріне табыс етілді
- 1990 — Қазақстанда орыс тілді аймақтарға қазақ тілін ресми түрде 2000 жылға дейін біртіндеп енгізуге рұқсат етілді
Туғандар
- 1901 ― Энрико Ферми, италияндық физик, 1938 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты. (1954).
- 1920 — Митчелл, Питер, ағылшын биохимигі, 1978 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты. (1992).
- 1931 — Джеймс Уотсон Кронин, американдық физик, 1980 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты.
- 1943 — Лех Валенса, поляк саяси қайраткері, 1983 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты, Польша президенті (1990—1995 жж.).
- 1976 — Андрей Шевченко, украин футболшысы, шабуылшы.
Қайтыс болғандар
- 1494 — Анджело Полициано (1454), италияндық ақын.
- 1902 — Эмиль Золя (1840), француз жазушысы.
- 1909 — Владимир Видрич (en:Vladimir Vidrić) (1875), хорват ақыны.
- 1981 — Билл Шенкли (1913), аты аңызға айналған Ливерпуль футбол клубының бапкері.
Қыркүйек айына ортақ жұмыс
Барлық қатысушыларды мына мақалаларды толықтыруға және бастауға шақырамыз:
Сондай-ақ cіз келесі мақалаларды аудару арқылы Уикипедияға көмектесе аласыз;
Аударылмаған мақалалар саны: 8
Машиналық аудармалар саны: 48
Біріктіруге ұсынылған мақалалар: 0